Những kiêng kỵ vào ngày mùng 1 đã được lưu truyền qua nhiều đời, tùy thuộc vào quan niệm của mỗi người mà có tin hay không. Mặc dù không có cơ sở khoa học kiểm chứng, nhiều người vẫn làm theo với niềm tin "có kiêng có lành" để an tâm về mặt tâm lý.
Vì sao mùng 1 kiêng ăn thịt vịt?
Theo quan niệm của người miền Bắc và miền Trung, ăn thịt vịt vào đầu tháng hoặc đầu năm sẽ mang lại xui xẻo, khiến mọi việc khó suôn sẻ và các mục tiêu khó hoàn thành.
Một lý do khác có thể là do đặc tính chậm chạp, lạch bạch của vịt, mọi người không muốn khởi đầu tháng mới một cách ì ạch. Hơn nữa, vịt sống theo đàn nhưng rất dễ tan đàn xẻ nghé, không có quy củ, gợi lên sự tan vỡ, chia ly và mất đoàn kết. Thịt vịt cũng có mùi hôi, không thơm như thịt lợn hay thịt gà, việc ăn đầu tháng có thể gây "ám quẻ", "ám mùi" và dẫn ma quỷ theo. Đầu tháng, đầu năm là dịp cúng lễ, theo quan niệm thì khi cúng lễ phải thanh sạch, những mùi hương khó chịu sẽ khuấy động gia tiên và thần linh, không mang lại may mắn. Có lẽ vì thế mà thịt vịt bị loại khỏi danh sách các loại thịt trong mâm cơm những ngày đầu tháng và đầu năm.
Một số món ăn khác kiêng ăn ngày mùng 1
Ngoài thịt vịt, nhiều người cũng kiêng ăn các thực phẩm sau vào mùng 1 hoặc cả những ngày đầu tháng Âm lịch. Sự kiêng cữ có sự khác nhau ở các địa phương và hoàn toàn dựa vào niềm tin dân gian, không có cơ sở khoa học nào.
-
Thịt Chó: Tục kiêng ăn thịt chó dịp đầu tháng rất phổ biến ở cả ba miền, vì nhiều người tin rằng việc ăn thịt chó vào dịp này sẽ đem lại xui xẻo trong công việc và cuộc sống. Ngày càng có nhiều người không ăn thịt chó vì họ coi chó là bạn của con người.
-
Mực: Nguyên nhân khiến mực bị loại bỏ khỏi thực đơn ngày mùng 1 khá dễ đoán. Dân gian có câu "đen như mực", ám chỉ màu đen đặc trưng của mực viết. Con mực không chỉ đồng âm với mực viết mà còn có túi mực đen sì, khiến nhiều người liên tưởng đến sự đen đủi.
-
Tôm: Việc kiêng ăn tôm không phổ biến như kiêng thịt chó hay thịt vịt. Lý do tôm bị "hắt hủi" là do đầu to đuôi nhỏ và đặc tính bơi thụt lùi, khiến nhiều người sợ nếu ăn tôm đầu tháng thì công việc sẽ không có kết quả tốt đẹp.
-
Mắm Tôm: Người miền Bắc thường kiêng mắm tôm vào ngày đầu tháng và đầu năm vì mùi nặng, bị coi là ô uế, không thanh tịnh.
-
Trứng Vịt Lộn: Ở miền Nam và một số tỉnh miền Trung, trứng vịt lộn bị coi là đem đến xui xẻo trong ngày đầu tháng vì chữ "lộn" khiến người ta nghĩ đến sự lộn ngược, đảo ngược, khiến mọi chuyện tốt trở thành xấu.
-
Sầu Riêng: Ngoài yếu tố nặng mùi, kém thanh tịnh, sầu riêng bị kiêng ăn vào mùng 1 vì chữ "sầu" gợi sự buồn rầu, khiến người ta lo lắng sẽ gặp chuyện buồn phiền xui xẻo.
-
Cháo Trắng: Ở nhiều nơi, cháo trắng được coi là món cúng cô hồn đặc trưng, nhiều người sợ ăn cháo trắng vào ngày mùng 1 sẽ khiến ma quỷ tức giận và tìm cách quấy phá.
Bài viết chỉ mang tính tham khảo.
