Tại xã Phong Thạnh, huyện Cầu Kè, nhiều nông dân đã chuyển đổi đất gò cao từ trồng các cây ngắn ngày sang trồng dừa kết hợp luân canh với các loại cây trồng màu. Sự thay đổi này không chỉ giúp họ thích ứng tốt hơn với điều kiện sản xuất biến động mà còn tăng hiệu quả kinh tế.
Ngày 26/01/2024, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã phê duyệt Đề án phát triển cây công nghiệp chủ lực đến năm 2030, trong đó, cây dừa được xác định là cây trồng chiến lược với mục tiêu đạt sản lượng trên 02 triệu tấn. Định hướng này được xem là giải pháp quan trọng giúp địa phương phát triển sản xuất dừa nhằm đối phó với tình trạng khan hiếm nguồn nước do hạn hán và mặn xâm nhập.
Tại Trà Vinh, diện tích trồng dừa đã tăng đáng kể trong những năm gần đây, đạt khoảng 27.390 ha vào cuối tháng 9/2024. Đáng chú ý, diện tích trồng dừa tại các vùng ven sông Hậu và sông Cổ Chiên đã được mở rộng mạnh mẽ. Ở những vùng bị nhiễm mặn như Trà Cú, Cầu Ngang, và Duyên Hải, cây dừa tỏ ra rất phù hợp nhờ khả năng chống chịu mặn tốt, góp phần giảm thiểu rủi ro cho nông dân trước BĐKH.
Dừa có thể chịu được mặn lên đến 10‰ và không cần lượng nước tưới quá lớn, đặc biệt vào mùa khô, nông dân chỉ cần tưới từ 1-3 lần mỗi tuần. Khả năng chịu hạn của cây dừa vượt trội hơn nhiều loại cây trồng khác, giúp giảm thiểu thiệt hại do khô hạn kéo dài.
Ông Thạch Vuône, một nông dân ở ấp Bảy Xào Chót, xã Kim Sơn, huyện Trà Cú, chia sẻ rằng gia đình ông có hơn 2 ha đất trồng mía, khu vực này thường xuyên bị nhiễm mặn. Bên cạnh mía, ông trồng khoảng 100 cây dừa và thu hoạch đều đặn từ 600-650 trái mỗi tháng. Với giá bán hiện tại 90.000 đồng/chục, cây dừa đã mang lại nguồn thu ổn định mà không đòi hỏi nhiều chi phí chăm sóc như mía.
Bên cạnh cây lúa, cây dừa đang dần trở thành cây trồng chủ lực tại nhiều vùng ven sông ở Trà Vinh như Cầu Kè, Càng Long, Tiểu Cần và Châu Thành. Việc phát triển mô hình trồng dừa không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho nông dân mà còn tạo điều kiện cho họ vượt qua các khó khăn do BĐKH.
Bà Nguyễn Thị Bạch, một nông dân ở ấp Tân Thành Đông, xã Tân Hòa, huyện Tiểu Cần, cho biết trồng dừa ít gặp rủi ro do ảnh hưởng của thời tiết so với các loại cây trồng khác, đồng thời chi phí đầu tư chăm sóc dừa cũng thấp, chỉ chiếm khoảng 2-3% tổng thu nhập. Với diện tích 2 ha dừa, gia đình bà có thể thu nhập hơn 15 triệu đồng/ha/tháng, giúp cải thiện đáng kể đời sống.
Nhờ khả năng thích nghi cao với các điều kiện khí hậu khắc nghiệt, cây dừa đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong chiến lược thích ứng BĐKH, mang lại lợi ích kinh tế bền vững cho nông dân tại nhiều vùng nông thôn Việt Nam.