Khách mời của buổi tọa đàm là PGS.TS Hoàng Anh Lê, chuyên gia từ Khoa Môi trường, Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) và bà Bùi Thị Hồng Hà, Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp hữu cơ (HV Nông nghiệp Việt Nam). Các chuyên gia đã chia sẻ những góc nhìn sâu sắc về vấn đề này, từ đó đề xuất các hướng đi bền vững cho ngành nông nghiệp Việt Nam.
Tại buổi Tọa đàm, các chuyên gia cho biết, hàng năm, sau mỗi vụ thu hoạch, lượng rơm rạ thải ra là rất lớn. Việc đốt rơm rạ đã trở thành một thói quen phổ biến của nhiều người nông dân, tuy nhiên, hành động này lại gây ra những hậu quả nghiêm trọng: Ô nhiễm môi trường: Khói từ việc đốt rơm rạ chứa nhiều chất độc hại, gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng, đặc biệt là những người mắc bệnh hô hấp; Suy thoái đất: Đốt rơm rạ làm mất đi chất dinh dưỡng trong đất, làm giảm độ phì nhiêu và ảnh hưởng đến năng suất cây trồng trong các vụ sau; Nguy cơ cháy nổ: Việc đốt rơm rạ không kiểm soát có thể gây ra cháy lan, ảnh hưởng đến các khu vực lân cận, gây thiệt hại về tài sản và tính mạng.
Từ đó, các chuyên gia cũng chỉ ra các giải pháp, thay vì đốt bỏ, rơm rạ có thể được tận dụng để phục vụ nhiều mục đích khác nhau, mang lại lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường: Sản xuất phân bón hữu cơ: Rơm rạ có thể được ủ để tạo thành phân bón hữu cơ, giúp cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu và giảm sự phụ thuộc vào phân bón hóa học; Sản xuất nấm: Rơm rạ là nguồn nguyên liệu tuyệt vời để trồng nấm, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người nông dân; Sử dụng trong chăn nuôi: Rơm rạ có thể được sử dụng làm thức ăn cho gia súc hoặc làm đệm lót chuồng trại; Sản xuất năng lượng sinh học: Rơm rạ có thể được sử dụng để sản xuất biogas hoặc viên nén nhiên liệu, góp phần giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh để giải quyết vấn đề rơm rạ một cách hiệu quả, cần có sự chung tay của cả cộng đồng, từ người nông dân, doanh nghiệp đến các nhà quản lý và các nhà khoa học. Nâng cao nhận thức: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của việc đốt rơm rạ và lợi ích của việc tận dụng rơm rạ. Hỗ trợ kỹ thuật: Cung cấp các khóa đào tạo, tập huấn về các kỹ thuật xử lý và tận dụng rơm rạ cho người nông dân. Khuyến khích đầu tư: Tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án xử lý và tận dụng rơm rạ. Hoàn thiện chính sách: Xây dựng và hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích việc sử dụng rơm rạ một cách hiệu quả và bền vững.
Với sự chung tay của cả cộng đồng, chúng ta hoàn toàn có thể biến rơm rạ từ một thứ phế phẩm gây ô nhiễm môi trường thành một nguồn tài nguyên quý giá, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp xanh, sạch và bền vững.
