Đưa sức khỏe tâm thần vào y học giới tính là bước tiến cần thiết

Mối quan hệ giữa sức khỏe tinh thần và sức khỏe nam giới

Theo TS.BS.CKII Trà Anh Duy, giữa sức khỏe tinh thần và sức khỏe nam giới tồn tại mối quan hệ hai chiều chặt chẽ. Một người đàn ông có tinh thần ổn định, cảm xúc tích cực sẽ giúp hệ nội tiết, tuần hoàn, thần kinh – đặc biệt là trục hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn (HPT axis) – hoạt động điều hòa, duy trì nồng độ testosterone ổn định, tăng ham muốn và khả năng tình dục.

Ngược lại, khi tinh thần bị căng thẳng, lo âu hoặc trầm cảm, hệ thần kinh giao cảm bị kích hoạt quá mức, dẫn đến co mạch, giảm lưu lượng máu đến dương vật và ức chế sản xuất hormone sinh dục.

Nhiều nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra nam giới có rối loạn trầm cảm hoặc lo âu mạn tính có nguy cơ gặp rối loạn cương dương cao gấp 2–3 lần so với nhóm khỏe mạnh. Trong khi đó, những người mắc rối loạn tình dục thường rơi vào vòng xoáy tâm lý tiêu cực: càng lo lắng, phong độ càng suy giảm; mất tự tin lại càng làm tăng trầm cảm.

Vì vậy, khi nói về “sức khỏe nam giới”, không thể chỉ nhìn vào hormone hay cơ bắp, mà cần đánh giá toàn diện cả yếu tố tâm lý, cảm xúc, giấc ngủ và lối sống. Một liệu trình điều trị hiệu quả phải đồng thời giúp người bệnh lấy lại cân bằng tinh thần, giảm căng thẳng và phục hồi sự tự tin.

“Việc đưa sức khỏe tâm thần vào y học giới tính là bước tiến cần thiết. Một người đàn ông chỉ thật sự mạnh mẽ khi cơ thể và tinh thần đều khỏe mạnh”, bác sĩ Duy nhấn mạnh.

Stress và sức khỏe tình dục nam giới

Theo các nghiên cứu quốc tế, khoảng 30–40% trường hợp rối loạn cương có nguyên nhân liên quan đến yếu tố tâm lý, bao gồm căng thẳng công việc, áp lực tài chính, xung đột trong mối quan hệ và lo lắng về hiệu suất tình dục.

Stress kéo dài làm tăng tiết cortisol – hormone của căng thẳng – đồng thời ức chế trục HPT, dẫn đến giảm testosterone nội sinh, rối loạn ham muốn, rối loạn cương và xuất tinh sớm. Nhiều bệnh nhân than phiền mất ngủ, mệt mỏi, giảm hứng thú nhưng xét nghiệm hormone vẫn bình thường – cho thấy vấn đề nằm ở tâm lý và cảm xúc, không chỉ ở sinh lý.

Một nguyên nhân khác là nhịp sống đô thị và công việc quá nhanh, khiến nhiều người đàn ông sống trong căng thẳng mạn tính. Cảm xúc bị nén, không được chia sẻ lâu ngày chuyển thành rối loạn lo âu, trầm cảm tiềm ẩn, và biểu hiện đầu tiên chính là suy giảm khả năng sinh lý.

TS.BS.CKII Trà Anh Duy cho biết: “Qua nhiều năm khám và điều trị tại Men’s Health, tôi nhận thấy tác động của stress và rối loạn tâm lý đến sức khỏe tình dục nam giới đang gia tăng rõ rệt, đặc biệt ở nhóm nam giới trẻ tuổi”.

Để cải thiện, cần chiến lược phối hợp đa ngành: can thiệp y học chính thống để kiểm soát hormone, kết hợp liệu pháp tâm lý, điều chỉnh giấc ngủ và luyện tập thể chất. Tại Men’s Health, mô hình “Tư vấn tích hợp giữa bác sĩ nam khoa và chuyên gia tâm lý lâm sàng” đang được triển khai nhằm giúp người bệnh không chỉ điều trị triệu chứng mà còn khôi phục cân bằng toàn diện – cả cơ thể lẫn tinh thần.

“Một người đàn ông khỏe mạnh thực sự không chỉ có thể lực và testosterone cao, mà còn cần tâm trí bình an và khả năng kết nối cảm xúc. Đó mới là nền tảng bền vững của sức khỏe tình dục”, bác sĩ Duy nhấn mạnh.