Bản sắc riêng
Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh gốm Tân Thịnh Trần Đức Tân chia sẻ, đơn vị có 20 thành viên, là những nghệ nhân, thợ giỏi của làng nghề gốm sứ Bát Tràng. Mỗi thành viên của hợp tác xã chuyên về một dòng sản phẩm khác nhau, giờ cùng bắt tay để phát triển thương hiệu. “Việc được đánh giá, phân hạng OCOP 5 sao là vinh dự lớn cho bộ sản phẩm gốm men suối ngọc của hợp tác xã. Đây là tiền đề quan trọng để chúng tôi mở rộng cơ hội quảng bá, xúc tiến thương mại…” - ông Trần Đức Tân nhấn mạnh.
Trước đó, Công ty TNHH Gốm sứ Quang Vinh (xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm) đã có 4 sản phẩm được Bộ Nông nghiệp và Môi trường chứng nhận OCOP 5 sao gồm: “Bộ bát đĩa gốm sứ hoa sen đỏ”, “Bộ bát đĩa gốm sứ chim én hoa sen”, “Bộ bát đĩa gốm sứ rồng phượng” và “Bộ ấm chén gốm sứ chim én hoa sen”. Đây cũng là 4 sản phẩm OCOP 5 sao đầu tiên của Hà Nội.
Trong chuỗi các sản phẩm OCOP của Thủ đô, có sản phẩm lụa tơ sen “độc nhất, vô nhị” ở Việt Nam do nghệ nhân Phan Thị Thuận, xã Phùng Xá (huyện Mỹ Đức) sản xuất.Đầu năm 2023, công ty đã có sản phẩm "Chăn bông tơ tằm tự dệt" được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp Trung ương công nhận đạt 5 sao. Ngoài ra, sản phẩm “Khăn lụa tơ sen” cũng đã trở thành sản phẩm tiềm năng 5 sao
Các sản phẩm OCOP được đánh giá 5 sao nêu trên đều có sự kết hợp giữa hai yếu tố thủ công và công nghệ, làm nên tính độc đáo và thẩm mỹ cao. Không chỉ vậy, trong mỗi sản phẩm, các chủ thể đều khéo léo truyền tải nét văn hóa của người Việt, như hình tượng hoa sen, rồng phượng, chim én..., giúp sản phẩm đạt đến sự hoàn mỹ mang một bản sắc riêng, rất độc đáo, tinh xảo, in đậm bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần phát triển bền vững kinh tế nông thôn và đời sống của người dân.
Thúc đẩy khai thác tiềm năng
Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa, TP Hà Nội có 3.317 sản phẩm được chứng nhận OCOP (chiếm 22,1% tổng số sản phẩm của cả nước). Tuy nhiên, Hà Nội mới có 6 sản phẩm được chứng nhận đạt 5 sao. Đây là con số rất khiêm tốn so với tiềm năng và lợi thế của Thủ đô.
Theo Giám đốc Công ty Cổ phần Sữa Con bò vàng Ba Vì Đào Công Trường cho hay: Là vùng có đàn bò sữa lớn nhất TP Hà Nội, công ty đã liên kết với các hộ chăn nuôi bò sữa để có nguồn nguyên liệu ổn định cho chế biến. Hiện tại, công ty đã có hơn 20 sản phẩm sữa các loại cung ứng ra thị trường, như: Sữa bò thanh trùng, sữa chua, bánh sữa… Trong đó, nhiều sản phẩm đã được UBND TP đánh giá, phân hạng và công nhận OCOP 4 sao. Mong muốn được nâng cấp sản phẩm lên 5 sao đồng nghĩa với việc công ty phải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc gia và tiệm cận chuẩn quốc tế (ISO, HACCP, GMP…). Trong khi đó, chủ thể thường thiếu đội ngũ kỹ thuật, tư vấn chuyên sâu, nên việc hoàn thiện hồ sơ và tiêu chuẩn rất vất vả.
Là chủ thể của các sản phẩm OCOP 4 sao chế biến từ trồng trọt, Giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Vinh Hà (xã Hồng Thái, huyện Phú Xuyên) Nguyễn Thị Mai thông tin: Vùng nguyên liệu của công ty chưa được cấp mã số vùng trồng. Hơn nữa, mẫu mã bao bì sản phẩm vẫn chưa thực sự hấp dẫn, công ty mong được tư vấn và hướng dẫn làm hồ sơ để được đánh giá 5 sao.
Tháo gỡ khó khăn
Năm 2025, Hà Nội phấn đấu trình Trung ương đánh giá, công nhận thêm ít nhất 30 sản phẩm OCOP 5 sao. Để tháo gỡ khó khăn, tạo bứt phá phát triển sản phẩm OCOP 5 sao, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng Nông thôn mới TP Hà Nội đã tổ chức Hội nghị tư vấn, hỗ trợ, hướng dẫn các chủ thể OCOP xây dựng hồ sơ sản phẩm 5 sao để đáp ứng các tiêu chí đề ra.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa cho biết, TP Hà Nội sẽ hỗ trợ kinh phí cho các chủ thể trong công tác tư vấn hỗ trợ xây dựng bao bì, nhãn mác, hồ sơ để các chủ thể hoàn thiện cao nhất sản phẩm. Với những nỗ lực đó, hy vọng Hà Nội không chỉ dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP 5 sao, mà còn dẫn đầu cả về chất lượng sản phẩm.
Bà Hà Thị Vinh bên sản phẩm gốm sứ Quang Vinh
Phó Trưởng phòng OCOP, Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương Đặng Quý Nhân đánh giá: Qua chấm điểm các sản phẩm OCOP 5 sao cho thấy, đa số các chủ thể còn yếu về việc hoàn thiện hồ sơ minh chứng cho sản phẩm. Hơn nữa, bao bì, nhãn mác còn chưa đạt chuẩn xuất khẩu, như: Thiếu chuyên nghiệp về thiết kế, chất liệu không bảo đảm yêu cầu bảo quản lâu dài, vận chuyển quốc tế; thiếu mã số, mã vạch quốc tế, thông tin nhãn không đầy đủ ngôn ngữ.
Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội Ngọ Văn Ngôn thông tin: trong thời gian tới, Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng Nông thôn mới Hà Nội đề nghị các địa phương tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ chủ thể đánh giá, phân hạng lại các sản phẩm OCOP đã hết thời hạn hiệu lực; đồng thời, tiếp tục hỗ trợ các chủ thể nâng cấp sản phẩm để dự thi nâng hạng, từ đó gia tăng sức cạnh tranh cho các sản phẩm OCOP của Thủ đô.
Để phát triển bền vững Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết: Thời gian tới, TP sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ 3 nhóm giải pháp gồm: Hỗ trợ chủ thể đa dạng hóa các mặt hàng; đẩy mạnh kết nối giao thương, mở rộng thị trường tiêu thụ; quản lý chặt chẽ và tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP.Đặc biệt, Hà Nội sẽ tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm OCOP, minh bạch thông tin trước người tiêu dùng. Qua đó, đưa sản phẩm OCOP trở thành một thương hiệu mạnh, khẳng định được uy tín trên thị trường và đáp ứng nhu cầu tiếp cận nông sản, thực phẩm an toàn của người dân Thủ đô.
