Phú Thọ: Xuân Hòa phát huy giá trị di sản, động lực phát triển du lịch

Sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, phường Xuân Hòa (tỉnh Phú Thọ) được thành lập trên cơ sở sáp nhập bốn đơn vị: hai xã Ngọc Thanh, Cao Minh và hai phường Xuân Hòa, Đồng Xuân (trước đây thuộc thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc). Việc sáp nhập đã mở ra không gian phát triển mới, gắn với định hướng xây dựng Xuân Hòa trở thành trung tâm du lịch sinh thái, văn hóa – tâm linh của tỉnh Phú Thọ.
img-2217-1761665946.jpeg

Một góc hồ Đại Lải – không gian xanh, hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc hiện đại

Phát huy giá trị tự nhiên và trầm tích văn hóa để tạo bản sắc cho không gian du lịch mới

img-2216-1761665946.jpeg

Khu nghỉ dưỡng Flamingo Đại Lải – biểu tượng cho mô hình phát triển du lịch xanh, bền vững, góp phần tạo động lực cho Xuân Hòa trở thành trung tâm du lịch sinh thái, văn hóa – tâm linh của tỉnh Phú Thọ.

Trong bức tranh phát triển du lịch của tỉnh Phú Thọ, Xuân Hòa được xem là địa phương có lợi thế hiếm có khi cùng lúc sở hữu tài nguyên thiên nhiên phong phú và nền văn hóa bản địa đa dạng. Cảnh quan hồ Đại Lải, các dãy núi trùng điệp cùng hệ sinh thái rừng đặc thù tạo nên không gian sinh thái có khả năng khai thác quanh năm. Đây là điều kiện quan trọng để hình thành chuỗi sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng, thể thao, trải nghiệm sinh thái và các hoạt động tổ chức sự kiện, hội nghị ngoài trời – những xu hướng đang được du khách ưa chuộng.

Song song với yếu tố tự nhiên, trầm tích văn hóa của Xuân Hòa là nền tảng tạo nên sức hút lâu dài. Những di tích lịch sử, công trình tín ngưỡng, cùng các lễ hội truyền thống không chỉ góp phần gìn giữ bản sắc mà còn mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa, tâm linh, giáo dục truyền thống cách mạng. Việc kết hợp giữa cảnh quan thiên nhiên và di sản văn hóa cho phép địa phương định hình thương hiệu du lịch đặc trưng – vừa có chiều sâu lịch sử, vừa đáp ứng nhu cầu nghỉ dưỡng hiện đại.

Để phát huy tối đa tiềm năng này, chính quyền phường đang tập trung quy hoạch không gian du lịch theo hướng xanh – thông minh – bền vững, ưu tiên kết nối hạ tầng giao thông, đầu tư dịch vụ lưu trú và khuyến khích doanh nghiệp tham gia khai thác sản phẩm du lịch sinh thái kết hợp văn hóa bản địa. Đây là bước đi quan trọng để Xuân Hòa sớm trở thành điểm đến hấp dẫn trong bản đồ du lịch Phú Thọ và vùng trung du Bắc Bộ.

Từ vị thế địa lý đặc biệt – nằm ở cửa ngõ kết nối trực tiếp với Hà Nội, chỉ cách Thủ đô chưa đầy 50 km và gần Sân bay quốc tế Nội Bài – Xuân Hòa được coi là “vùng ven đô nghỉ dưỡng” lý tưởng của miền Bắc. Trong bán kính di chuyển chỉ hơn một giờ, du khách có thể rời khỏi đô thị ồn ào để đến với không gian xanh, không khí trong lành, hệ sinh thái hồ – núi – rừng đặc sắc của hồ Đại Lải. Cấu trúc địa hình “hồ trong núi” tạo nên một bức tranh sơn thủy hiếm có, vừa hùng vĩ vừa hài hòa, trở thành tài nguyên tự nhiên có giá trị cao cho phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và thể thao.

img-2218-1761665946.jpeg

Không chỉ có thiên nhiên ưu đãi, Xuân Hòa còn là vùng đất dày dặn trầm tích văn hóa. Trên địa bàn hiện có 14 di tích được xếp hạng, trong đó có hai di tích cấp quốc gia và 12 di tích cấp tỉnh. Nổi bật nhất là Di tích lịch sử Chiến khu Ngọc Thanh – một căn cứ cách mạng quan trọng trong kháng chiến chống Pháp. Cùng với hệ thống đình, đền, miếu, chùa như Đình Thanh Lộc, Đền Đồng Chằm, Đình Ngọc Quang…, nơi đây có tiềm năng lớn để phát triển loại hình du lịch “về nguồn”, du lịch giáo dục truyền thống, gắn với các chương trình trải nghiệm, học tập lịch sử cho học sinh, sinh viên và cán bộ, đoàn thể.

Bảo tồn văn hóa Sán Dìu – hướng đi bền vững trong phát triển du lịch cộng đồng

img-2219-1761665946.jpeg

Nét đẹp văn hóa dân tộc Sán Dìu – điểm nhấn trong bức tranh du lịch văn hóa của Xuân Hòa

Đặc biệt, Xuân Hòa là địa bàn cư trú tập trung của hơn 5.000 người dân tộc Sán Dìu – cộng đồng vẫn gìn giữ được nhiều giá trị văn hóa đặc sắc như làn điệu dân ca Soọng Cô, lễ cấp sắc, trang phục và ẩm thực truyền thống. Dân ca Soọng Cô – di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia – là hình thức hát đối mang đậm sắc thái dân gian, thể hiện tinh thần nhân văn, tình yêu lao động và khát vọng sống đẹp. Cùng với lễ cấp sắc mang ý nghĩa đạo đức, lễ nghĩa và ẩm thực độc đáo (bánh trứng kiến, bánh chưng gù, bánh gio…), đời sống văn hóa Sán Dìu tạo nên bản sắc riêng, là nền tảng để phát triển các sản phẩm du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa đặc thù.

Chính quyền phường đang phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh triển khai Đề án xây dựng “Làng dân tộc Sán Dìu Xuân Hòa” – một hướng đi có ý nghĩa thiết thực trong bảo tồn văn hóa gắn với phát triển du lịch. Khi hoàn thành, đây sẽ là điểm đến trải nghiệm văn hóa dân tộc thiểu số tiêu biểu của tỉnh, góp phần đa dạng hóa sản phẩm và kéo dài thời gian lưu trú của du khách.

Song song với đó, các sản phẩm OCOP như trà đông trùng thảo mộc, trà thìa canh, rượu gạo Horse Style… cũng đang được xây dựng như biểu trưng của kinh tế địa phương gắn với bản sắc văn hóa. Sự liên kết giữa phát triển sản phẩm OCOP và du lịch trải nghiệm, ẩm thực địa phương mở ra hướng phát triển bền vững – du lịch gắn với sinh kế và lợi ích cộng đồng.

Với nguồn lực tự nhiên phong phú, di sản văn hóa dày đặc và bản sắc dân tộc độc đáo, Xuân Hòa hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành “điểm đến hội tụ” của du lịch văn hóa – sinh thái – nghỉ dưỡng miền Bắc. Vấn đề đặt ra là cần một chiến lược khai thác hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo tồn giá trị văn hóa, môi trường, để du lịch thực sự trở thành động lực tăng trưởng mới của địa phương trong giai đoạn tới.