Đề tài do Trung tá, ThS Đỗ Thị Phương Mai chủ nhiệm, cùng các thành viên: Thiếu tá, ThS Dương Đại Lâm; Thượng tá, ThS Đặng Hồng Hải; Đại úy, ThS Lương Nguyệt Anh và Đại úy, ThS Ngô Văn Đức, xuất phát từ thực tế giảng dạy tại khoa Thanh nhạc, nơi các giảng viên và sinh viên thường xuyên đối mặt với những thách thức khi thể hiện các tác phẩm cổ điển thính phòng bằng tiếng Việt trên nền nhạc phương Tây.
Trong bối cảnh đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp, việc phát âm tiếng Việt chuẩn xác và truyền cảm luôn là một yêu cầu khắt khe. Sự khác biệt về ngữ âm, thanh điệu giữa tiếng Việt và các ngôn ngữ phương Tây như Ý, Đức, Pháp đòi hỏi người học phải có phương pháp luyện tập bài bản và kỹ thuật biểu diễn điêu luyện. Nếu không có sự đầu tư đúng mức, người hát dễ rơi vào tình trạng phát âm gượng gạo, thiếu tự nhiên, làm ảnh hưởng đến cảm xúc và chất lượng tổng thể của màn trình diễn.
Nhận thức rõ vấn đề này, nhóm nghiên cứu đã đặt ra mục tiêu xây dựng một hệ thống phương pháp phát âm tiếng Việt phù hợp với đặc thù của âm nhạc thính phòng. Hệ thống này bao gồm việc nghiên cứu sâu về ngữ âm, thanh điệu, kỹ thuật lấy hơi, nhả chữ, cũng như cách biểu đạt cảm xúc một cách tinh tế và tự nhiên khi hát các tác phẩm cổ điển.
Để đạt được mục tiêu đề ra, nhóm nghiên cứu đã áp dụng một phương pháp tiếp cận khoa học và toàn diện, kết hợp giữa lý thuyết âm nhạc, ngôn ngữ học và thực hành biểu diễn. Sự kết hợp này đảm bảo tính khả thi và ứng dụng cao của các kết quả nghiên cứu, đồng thời giúp người học có cái nhìn sâu sắc và toàn diện về vấn đề phát âm tiếng Việt trong thanh nhạc thính phòng.
Một trong những điểm nổi bật của đề tài là tính ứng dụng sư phạm cao. Nhóm nghiên cứu không chỉ tập trung vào việc xây dựng lý thuyết mà còn đặc biệt chú trọng đến việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn giảng dạy. Việc xây dựng một hệ thống phương pháp phát âm tiếng Việt cụ thể sẽ cung cấp cho giảng viên những công cụ và tài liệu hữu ích để hướng dẫn sinh viên một cách hiệu quả hơn, giúp họ vượt qua những khó khăn trong quá trình luyện tập và biểu diễn.
Để minh chứng cho tính ứng dụng và giá trị nghệ thuật của đề tài, một chương trình biểu diễn đặc sắc đã được tổ chức trong khuôn khổ buổi nghiệm thu. Chương trình bao gồm 11 tác phẩm cổ điển thính phòng được chọn lọc kỹ lưỡng, như “Anh yêu em” (Beethoven), “Khúc chiều tà” (Schubert), “Ru con” (Brahms), được thể hiện qua nhiều hình thức đa dạng: hát với piano và hát trên beat nhạc. Các tác phẩm được trình bày bởi các nghệ sĩ, giảng viên uy tín, giàu kinh nghiệm, mang đến cho khán giả những trải nghiệm âm nhạc sâu lắng và đầy cảm xúc.
Ban Chủ nhiệm Đề tài chụp ảnh lưu niệm cùng Hội đồng nghiệm thu Nhà trường.
Hội đồng nghiệm thu, dưới sự chủ trì của Đại tá, TS, NSND Nguyễn Xuân Bắc – Phó Hiệu trưởng Nhà trường, đã đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, chất lượng khoa học và giá trị ứng dụng thực tiễn của đề tài. Các thành viên hội đồng đều thống nhất thông qua và xếp loại Xuất sắc với số điểm 9,5.
Phát biểu kết luận, đồng chí Nguyễn Xuân Bắc nhấn mạnh: “Đây là một trong những đề tài hiếm tại Nhà trường đặt trọng tâm vào ngôn ngữ tiếng Việt trong dòng nhạc cổ điển – thính phòng, vừa góp phần bảo tồn bản sắc ngôn ngữ dân tộc trong đào tạo, vừa nâng cao chất lượng đào tạo nghệ thuật chuyên sâu theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp.”
Trong bối cảnh giáo dục nghệ thuật ngày càng đề cao yếu tố bản địa hóa, đề tài “Nâng cao hiệu quả phương pháp phát âm tiếng Việt trong biểu diễn tác phẩm Cổ điển – Thính phòng” có ý nghĩa to lớn trong việc khẳng định vị thế của Trường Đại học văn hóa Nghệ thuật Quân đội trong việc đào tạo thanh nhạc mang đậm dấu ấn Việt. Nghiên cứu này không chỉ giải quyết những khó khăn thực tế trong giảng dạy và biểu diễn, mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy giá trị của tiếng Việt trong âm nhạc.
Đề tài được nghiệm thu xuất sắc mở ra một hướng đi mới đầy triển vọng cho việc đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp tại Việt Nam, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội trong việc định hướng Phát triển nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Một số tiết mục trình bày tại buổi nghiệm thu Đề tài:
