Dự án điện gió lớn nhất Đông Nam Á, một nhà máy xuyên biên giới đầu tiên ở châu Á

04/03/2023 09:31

Cung cấp điện xuyên biên giới là một trụ cột tăng trưởng kinh tế của nhiều quốc gia. Việc tận dụng nguồn tài nguyên gió chưa được khai thác có thể giúp đa dạng hóa nguồn năng lượng do mùa khai thác tài nguyên gió ngược với mùa mưa, có nhiều khả năng hỗ trợ cho sản xuất thủy điện.

dien-gio-1677896947.jpg

Theo nguồn tin phát đi từ Vientiane của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), mới đây, ADB và Công ty Trách nhiệm hữu hạn (TNNHH) Điện gió Monsoon Wind Power (MWP)  đã ký kết gói tài trợ không truy đòi, trị giá 682,55 triệu USD để xây dựng nhà máy điện gió công suất 600 mê-ga-oát (MW) tại tỉnh Sekong và Attapeu ở phía Nam Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) nhằm xuất khẩu và bán điện cho các nước láng giềng. Với 133 tua-bin gió, đây là dự án lớn nhất ở Đông Nam Á và cũng là nhà máy điện gió đầu tiên ở CHDCND Lào. Dự án sẽ giúp giảm lượng phát thải khí nhà kính hàng năm ít nhất là 748.867 tấn các-bon-đi-ô-xít tương đương.
Việc sử dụng nguồn tài chính cho vay kết hợp ưu đãi tiên tiến là rất quan trọng để vượt qua rào cản về khả năng tài chính để huy động vốn thương mại. ADB với vai trò chủ trì thu xếp và bảo lãnh đã cấu trúc và phân bổ toàn bộ gói tài trợ này. Đến nay, ADB đã có thông cáo tài trợ. Theo đó, đây sẽ là một dự án năng lượng tái tạo hợp vốn lớn nhất giữa các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Gói tài trợ bao gồm khoản vay A trị giá 100 triệu USD từ nguồn vốn thông thường của ADB; khoản vay hợp vốn loại B trị giá 150 triệu USD; khoản tài trợ ưu đãi trị giá 60 triệu USD; khoản vay song song trị giá 382,55 triệu USD và khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 10 triệu USD. 
Khoản vay B gồm 100 triệu USD từ Ngân hàng Thương mại Siam và 50 triệu USD từ Tập đoàn Ngân hàng Sumitomo Mitsui, cũng như nguồn tài chính ưu đãi do ADB quản lý (gồm 20 triệu USD từ Quỹ Cơ sở hạ tầng Khu vực tư nhân Leading Asia (LEAP) và 30 triệu USD từ Quỹ Khí hậu Ca-na-đa cho Khu vực tư nhân ở châu Á (CFPS, CFPS II) LEAP là quỹ do ADB quản lý với nguồn vốn cam kết 1,5 tỷ USD, tập trung vào cung cấp cho các dự án chất lượng cao của khu vực tư nhân nhằm giảm lượng khí thải carbon, cải thiện hiệu quả năng lượng; còn CFPS và  CFPPSII là 2 Quỹ ưu đãi do ADB quản ký với sự đóng góp 231,5 triệu USD từ Canada để hỗ trợ khu vực tư nhân tham gia vào giảm thiểu và thích ứng với BĐKH ở các quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp và thấp.
Các khoản vay song song, gồm 120 triệu USD từ Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản, 100 triệu USD từ Ngân hàng Kasikorn, 72,55 triệu USD từ Ngân hàng Đầu tư hạ tầng châu Á, 60 triệu USD từ Ngân hàng Xuất nhập khẩu Thái Lan và 30 triệu USD từ Công ty TNHH Tập đoàn Tín chấp Hồng  Kông (Hong Kong Mortgage Corporation Limited). 
Khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 10 triệu USD từ Quỹ Phát triển Châu Á (ADF) của ADB. Cơ chế hỗ trợ phát triển khu vực tư nhân bằng cách cung cấp các nguồn viện trợ không hoàn lại được các nhà tài trợ ADF phê duyệt vào năn 2020.
Việc sử dụng nguồn tài chính kết hợp ưu đãi tiên tiến là yếu tố quyết định để vượt qua rào cản về khả năng huy động vốn thương mại. Là nội dung quan trọng cho tính khả thi tài trợ đối với các bên cho vay. Từ những nguồn vốn cung cấp có thể thấy, khu vực tư nhân sẽ giúp giảm thiểu nhứng rủi ro bao gồm cả rủi ro cắt giảm tiềm năng.
Nhận định về nền kinh tế đang phát triển ở châu Á-Thái Bình Dương (CA-TBD) đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt vốn đầu tư khí hậu cần thiết để mở đường cho tăng trưởng xanh, Jackie B. Surtani, Trưởng Ban Tài chính Cơ sở hạ tầng Đông Á, ĐNA-TBD  của ADB cho rằng “ Sự kết hợp giữa tài trợ phát triển thương mại của dự án sẽ giúp thu hẹp khoảng cách bằng việc huy động nguồn vốn tư nhân để phát triển tài nguyên gió thành năng lượng, Điều này sẽ giúp thúc đẩy tiến bộ kinh tế và xã hội toàn  khu vực”.
Nhà phát triển dự án, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Impact Electrons Siam, Peck Khamkanist chia sẻ: “Cùng với ADB, công ty sẽ thực hiện bước quan trọng này trong cuộc chiến toàn cầu chống lại biến đổi khí hậu song hành với sứ mệnh nâng cao phúc lợi và hạnh phúc của các cộng đồng địa phương nơi thực hiện”.  Ông cũng thể hiện lời cảm ơn ADB với vai trò chủ trì thu xếp và xúc tác tài trợ cho thỏa thuận này nhằm mang lại liên kết nhiều bên cả về lĩnh vực thương mại cũng như phát triển.
Những năm gần đây với mong muốn trở thành nước cung ứng điện cho các nước trong khu vực, Chính phủ CHDCND Lào đã ký một số biên bản ghi nhớ về nghiên cứu khả thi trang trại điện Mặt Trời và điện gió với các công ty nước ngoài.Nếu khả thi và được chấp thuận đầu tư năng lượng tái tạo, công suất lắp đặt đạt được sẽ giúp Lào trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu năng lượng điện trong khu vực./.
 

TS. Lê Thành Ý