Dự án hợp tác Việt Nam – Đức mang tên "Canh tác Nông nghiệp kết hợp Điện mặt trời cho nông thôn Việt Nam" (Agri-PV) đã chính thức đi vào hoạt động, hứa hẹn một giải pháp đột phá để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng và xây dựng nền nông nghiệp xanh, bền vững.
Lợi ích kép cho nông dân
Theo ông Phạm Ngọc Mậu, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN-MT), Agri-PV là dự án điện mặt trời nông nghiệp đầu tiên tại Việt Nam, mang đến lợi ích kép: vừa tạo ra năng lượng sạch, vừa tối ưu hóa sản xuất nông nghiệp. Mô hình này không chỉ giúp nông dân gia tăng thu nhập mà còn góp phần vào quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng.
Ông Nguyễn Thế Hinh, Giám đốc dự án Agri-PV, nhấn mạnh rằng mục tiêu của dự án là triển khai ít nhất 10 mô hình thí điểm. Những mô hình này sẽ cung cấp dữ liệu và kinh nghiệm thực tiễn, chứng minh rõ ràng lợi ích kinh tế cho nông dân khi kết hợp sản xuất nông nghiệp với điện mặt trời. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh công suất điện mặt trời ở Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ, từ 272 MW năm 2019 lên hơn 16 GW vào cuối năm 2024.
Vượt qua rào cản chính sách và kỹ thuật
Dù tiềm năng lớn, việc nhân rộng mô hình điện mặt trời nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức. Thách thức lớn nhất là thiếu một khuôn khổ chính sách cụ thể để thúc đẩy loại hình canh tác này. Ngoài ra, sự thiếu hụt kiến thức, năng lực kỹ thuật và dữ liệu thí điểm đáng tin cậy cũng là những rào cản cần được tháo gỡ.
Dự án Agri-PV, do Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) và Bộ NN-MT phối hợp thực hiện, tập trung giải quyết đồng thời hai vấn đề này. Theo TS. Michaela Baur, Giám đốc quốc gia GIZ tại Việt Nam, Đức có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và đã thí điểm thành công mô hình tương tự tại nhiều quốc gia. Kinh nghiệm quý báu này sẽ được chia sẻ để giúp Việt Nam xây dựng các mô hình và chiến lược phát triển phù hợp.
Dự án kéo dài 3 năm (2025-2027) với 4 hợp phần chính: (1) Đánh giá hiện trạng và tiềm năng: Xác định rõ tiềm năng phát triển tại Việt Nam; (2) Tư vấn chính sách: Đề xuất các giải pháp và chiến lược phát triển phù hợp; (3) Tăng cường năng lực: Đào tạo và nâng cao kiến thức cho các bên liên quan, bao gồm phụ nữ và các nhóm dễ bị tổn thương; (4) Huy động nguồn lực: Tìm kiếm và kết nối các nguồn lực để nhân rộng mô hình.
Dự án Agri-PV không chỉ là một sáng kiến về công nghệ, mà còn là một giải pháp toàn diện, kỳ vọng mở ra một hướng đi mới cho ngành nông nghiệp, giúp nông dân vừa sản xuất hiệu quả vừa đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia.
