Với nguồn rơm rạ dồi dào và hạ tầng Phát triển, địa bàn Quảng Nam và Đà Nẵng sau sáp nhập là địa điểm lý tưởng để triển khai mô hình này. Diện tích nông nghiệp lớn của khu vực này, với khoảng 41.578 ha diện tích lúa ở Quảng Nam và 1.126 ha ở Đà Nẵng, tạo ra một lượng rơm rạ đáng kể, lên đến hơn 330.000 tấn mỗi năm.
Tuy nhiên, phần lớn rơm rạ này hiện đang bị đốt bỏ hoặc vùi lấp, gây ô nhiễm môi trường và lãng phí tài nguyên. Việc thu gom và chế biến rơm rạ thành viên nén sinh học không chỉ giảm thiểu ô nhiễm mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo phục vụ các khu công nghiệp, nhà máy chế biến và hệ thống sấy thực phẩm.
Rơm rạ từ một phụ phẩm bị đốt bỏ có thể trở thành nguyên liệu chiến lược mới cho ngành năng lượng sinh học, vừa giúp nông dân tăng thu nhập, vừa giảm ô nhiễm, vừa tạo ra dòng tiền xuất khẩu bền vững. Với thị trường tiêu thụ nội địa rõ ràng, thị trường quốc tế đang mở rộng, cơ sở hạ tầng thuận lợi và chính sách hỗ trợ thiết thực từ địa phương, mô hình sản xuất viên nén từ rơm tại Đà Nẵng – Quảng Nam không chỉ khả thi mà còn mang tính tiên phong.
Đây là cơ hội vàng cho các startup khởi nghiệp xanh, nhà đầu tư năng lượng tái tạo và các doanh nghiệp đang tìm hướng chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn. Nếu một nhà đầu tư đang tìm kiếm một mô hình đầu tư bền vững, sinh lời dài hạn và phù hợp xu thế thời đại ở Đà Nẵng mới, hãy nghĩ đến việc bắt đầu từ rơm.
Thời điểm hiện nay là lúc thích hợp nhất để biến thứ bị bỏ quên thành một ngành công nghiệp có giá trị thật sự. Nhìn vào thị trường trên cả nước để ứng dụng Việt Nam hiện là một trong những quốc gia xuất khẩu viên nén sinh khối hàng đầu thế giới, với sản lượng năm 2023 đạt gần 3,8 triệu tấn, kim ngạch khoảng 600 triệu USD.
Thị trường chính bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước châu Âu. Tuy nhiên, 90% nguồn viên nén xuất khẩu hiện nay phụ thuộc vào mùn cưa và gỗ dăm, nguồn nguyên liệu đang ngày càng khan hiếm. Viên nén từ rơm rạ, nếu đảm bảo chất lượng và ổn định sản lượng, có thể thay thế một phần đáng kể nguồn cung truyền thống.
Nhật Bản đang sẵn sàng mua viên nén rơm đạt chuẩn với giá từ 130–170 USD/tấn FOB nhờ chính sách trợ giá năng lượng sinh học và yêu cầu khắt khe về phát thải carbon trong nhập khẩu năng lượng.
Nếu mô hình sản xuất viên nén từ rơm vận hành ổn định tại Đà Nẵng – Quảng Nam việc mở rộng thu gom rơm rạ từ các tỉnh lân cận như Quảng Ngãi Thừa Thiên Huế Quảng Trị hoàn toàn khả thi. Với hạ tầng logistics liên vùng đang hoàn thiện như cao tốc La Sơn – Túy Loan đường ven biển cảng Liên Chiểu Chu Lai sân bay quốc tế Đà Nẵng mô hình “vệ tinh trung tâm” thu gom liên tỉnh ép viên tập trung xuất khẩu tại chỗ hoàn toàn khả thi.
Về mặt tổ chức mô hình có thể triển khai theo hướng liên kết hợp tác xã doanh nghiệp khu công nghiệp HTX lo thu gom doanh nghiệp đầu tư dây chuyền ép viên khu công nghiệp tiêu thụ hoặc hỗ trợ logistics tạo nên chuỗi khép kín chia sẻ lợi ích tối ưu chi phí Đây cũng là mô hình phù hợp để thử nghiệm chính sách về năng lượng sinh học tín chỉ carbon tài chính xanh góp phần khẳng định vai trò đi đầu của Đà Nẵng – Quảng Nam trong mô hình đô thị trung hòa carbon phát triển bền vững.
