Nhiều bất cập trong chính sách thuế
Trong năm 2024, dự án Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi sẽ được trình Quốc hội, dự kiến thông qua vào tháng 10/2024. Một điểm quan trọng trong dự thảo Luật là chuyển phân bón và các máy móc, thiết bị chuyên dụng cho nông nghiệp sang áp dụng 5% thuế VAT thay vì thuộc nhóm không chịu thuế như hiện nay.
Tại tọa đàm “Sửa thuế để thúc đẩy hoạt động doanh nghiệp” ngày 14/6/2024, các chuyên gia và đại diện doanh nghiệp ngành phân bón cho rằng việc không áp VAT với phân bón trong gần 10 năm qua đã gây ra nhiều hệ lụy. Ông Nguyễn Văn Phụng, nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn, Tổng cục Thuế, cho biết thời điểm 2008 khi Luật Thuế giá trị gia tăng được thông qua, phân bón và các nguyên vật liệu đầu vào của nông nghiệp chịu thuế suất 5% và 10%. Nhưng sau đó, do thiếu thông tin và dữ liệu, phân bón được chuyển từ mức thuế 5% về không chịu thuế, gây nhiều hệ lụy trong 10 năm qua.
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam, cho biết trong 10 năm không chịu thuế VAT, ngành nông nghiệp và người nông dân đã chịu nhiều thiệt hại. Doanh nghiệp phân bón không được khấu trừ thuế VAT đầu vào nên chi phí sản xuất tăng, đẩy giá phân bón lên cao. Điều này làm giảm sức cạnh tranh của phân bón sản xuất trong nước so với hàng nhập khẩu.
Ông Nguyễn Hoàng Trung, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần DAP - Vinachem, chia sẻ rằng quy định không chịu thuế VAT khiến chi phí sản xuất của công ty tăng thêm khoảng 7-8%, mỗi năm mất khoảng 100 tỷ đồng. Điều này làm giảm khả năng cạnh tranh của phân bón sản xuất trong nước.
Cần thiết thay đổi
Các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành liên tục kiến nghị thay đổi chính sách VAT với phân bón và máy móc, thiết bị nông nghiệp sang áp dụng mức thuế 5%. Ông Nguyễn Văn Phụng cho biết, nhiều nước như Trung Quốc, Nga, Thái Lan, Malaysia đều áp dụng thuế VAT cho phân bón. Việc áp thuế VAT với phân bón sẽ tăng thu ngân sách và giúp doanh nghiệp tăng cường đầu tư, nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm giá thành.
Ông Nguyễn Hoàng Trung đánh giá nếu dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi được thông qua, sẽ giúp giảm chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước. Doanh nghiệp sẽ có động lực để đầu tư, nâng cấp thiết bị, mở rộng sản xuất, từ đó giảm giá bán và bình ổn giá trên thị trường, giúp người nông dân yên tâm sản xuất.
Ông Nguyễn Trí Ngọc nhấn mạnh rằng việc thay đổi chính sách thuế là cơ hội cho ngành phân bón, nông dân và nền kinh tế nông nghiệp của Việt Nam phát triển bền vững hơn.