Trái phiếu Đông Á mới nổi và Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu

Khu vực Đông Á mới nổi bao gồm những nền kinh tế thành viên ASEAN: Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc); Hồng Kông, Đài Loan và Hàn Quốc. Lãi suất trái phiếu khu vực gia tăng trong bối cảnh được củng cố và dự báo sẽ tiếp tục neo cao trong thời gian tới. Báo cáo của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) cho biết, ”Dòng vốn trái phiếu rút khỏi các thị trường khu vực đã lên tới 20 tỉ USD trong tháng 3 và tháng 4”. Theo ấn bản của báo cáo “Giám sát Trái phiếu Châu Á” công bố vào hạ tuần tháng 6 năm 2024 giảm phát chậm củng cố khả năng lãi suất gia tăng trong thời gian dài và sẽ thúc đẩy lãi suất trái phiếu ngắn hạn và dài hạn ở cả những nền kinh tế phát triển và các thị trường khu vực. Bài viết đề cập tới thực trạng trái phiếu khu vực và Việt Nam trong bối cảnh biến động toàn cầu.

trai-phieu-dong-a-1719543702.jpg

Trái phiếu tăng ở Đông Á mới nổi (Nguồn thitruongtaichinhtiente.vn)

Hiện trạng trái phiếu khu vực

Các đồng tiền khu vực giảm giá so với đồng đô-la Mỹ và rủi ro tín dụng đã nới rộng ở hầu hết các loại thị trường. Phần lớn thị trường chứng khoán đã tăng điểm nhờ triển vọng tăng trưởng kinh tế gia tang, nhưng thị trường Đông Nam Á (ASEAN) đã phải chứng kiến dòng vốn rút ra lên  tới 4,7 tỉ USD.

Thị trường trái phiếu bằng nội tệ của khu vực nhìn chung tăng chậm, trong Quý 1-2024 mới gia tăng 1,4%, giảm bớt lượng phát hành trái phiếu của chính phủ Trung Quốc và Hồng Kông đã kìm hãm mở rộng thị trường khu vực. Những phân khúc trái phiếu doanh nghiệp gia tăng, nhờ được hỗ trợ bởi lượng trái phiếu phát hành mạnh của các nền kinh tế cùng với chính phủ Trung Quốc thực hiện các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế trong nước.

Vào cuối tháng 3 của Quý 1 năm 2024, mức suy giảm toàn khu vực đã lên tới 805,9 tỉ USD song vẫn là thị trường trái phiếu bền vững lớn thứ hai thế giới, chiếm 18,9% thị phần toàn cầu, sau Liên minh Châu Âu với tỉ lệ 37,6%. Tuy nhiên, trái phiếu bền vững của ASEAN gồm cả Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản, chỉ chiếm 2,1%, tỷ lệ này của  Liên minh châu Âu là 7,3%.

Các đồng tiền khu vực giảm giá so với đồng đô-la Mỹ, rủi ro tín dụng được nới rộng ở hầu hết các loại thị trường. Phần lớn thị trường chứng khoán khu vực đã tăng điểm nhờ triển vọng tăng trưởng kinh tế, nhưng thị trường chứng khoán Đông Nam Á (ASEAN) đã phải chứng kiến dòng vốn rút ra tới 4,7 tỉ USD.

Chuyên gia kinh tế trưởng của ADB, Albert Park, nhận xét: “Điều kiện tài chính của Đông Á mới nổi vẫn ổn định nhưng căng thẳng địa chính trị kéo dài và hiện tượng thời tiết bất lợi dẫn tới rủi ro cao đối với lạm phát. Lạm phát gia tăng, làm tăng thêm sự không chắc chắn của lộ trình giảm phát. Các cơ quan quản lý tiền tệ khu vực có thể duy trì lãi suất cao trong thời gian dài để bảo vệ đồng tiền trong bối cảnh không chắc chắn của xu hướng giảm phát và lập trường tiền tệ toàn cầu”.

Theo các nhà phân tích, thị trường trái phiếu nội tệ của khu vực tăng chậm trong Quý 1-2024, chỉ  ở mức 1,4%. Việc giảm phát hành trái phiếu chính phủ ở Trung Quốc và Hồng Kông đã kìm hãm mở rộng thị trường toàn khu vực. Những phân khúc trái phiếu doanh nghiệp gia tăng nhờ được hỗ trợ bởi lượng trái phiếu phát hành mạnh mẽ của những nền kinh tế cùng với Trung Quốc đã thực hiện nhiều giải pháp để thúc đẩy nền kinh tế trong nước. Lãi suất tăng cao trong thời gian dài đã phủ bóng lên các thị trường trái phiếu bền vững của khu vực (ASEAN+3), dẫn đến sụt giảm phát hành trái phiều bền vững. Vào cuối tháng 3 Quý 1 năm 2024, mức suy giảm toàn khu vực lên tới 805,9 tỉ USD song đây vẫn là thị trường trái phiếu bền vững lớn thứ hai thế giới, (chiếm 18,9% thị phần toàn cầu, sau Liên minh Châu Âu với tỉ lệ 37,6%). Tuy nhiên, trái phiếu bền vững của ASEAN+3 chỉ chiếm 2,1%, tỷ lệ này của Liên minh châu Âu là 7,3%.

Thị trường trái phiếu Việt Nam - Những nét nổi bật

Do số lớn trái phiếu đã đáo hạn và lượng phát hành mới thấp, trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đã giảm 0,9% . Nhờ trái phiếu Chính phủ phát hành gia tăng và Ngân hàng Nhà nước nối lại việc phát hành tín phiếu vào tháng 3 nên thị trường trái phiếu nội tệ đã phục hồi với mức tăng cao so với quý trước. Trong đó, trái phiếu kho bạc và trái phiếu Chính phủ để hỗ trợ tăng 3,3%.

tp-1719543822.png

Thị trường trái phiếu nội tệ Việt Nam đã phục hồi tăng trưởng 7,7%. (Ảnh: Vietnam+)

Theo các nhà nghiên cứu, do lạm phát trong nước gia tăng (lạm phát giá tiêu dùng CPI tăng tới 4,44% trong tháng 5 đang tiến gần đến mức trần 4,50%) và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) trì hoãn điều chỉnh lãi suất điều hành nên lãi suất trái phiếu Chính phủ phát hành với mọi kỳ hạn đã gia tăng trung bình 56 điểm cơ bản.

Trong xu thế biến động toàn cầu, thị trường trái phiếu nội tệ của Việt Nam đã phục hồi với mức tăng 7,7% so với quý trước. Riêng trái phiếu bền vững (bao gồm cả trái phiếu xanh và trái phiếu kỳ hạn ngắn do các doanh nghiệp phát hành riêng lẻ) vào cuối tháng 3 năm 2024 đạt khoảng 800 triệu USD.

Thay lời kết luận

Với cam kết đạt tới một Châu Á - Thái Bình Dương thịnh vượng, đồng đều, thích ứng và bền vững cùng với duy trì nỗ lực xóa nghèo cùng cực.

49/68 thành viên là các nước trong khu vực với thị trường và đồng tiền đang bi biến động mạnh. Hầu như các đồng tiền trong khu vực đều đã bị giảm giá trị so với đồng đô-la Mỹ và rủi ro tín dụng được nới rộng ở hầu hết các loại thị trường, khến thị trường chứng khoán của các quốc gia trong Hiệp hội Đông Nam Á (ASEAN) đã phải chứng kiến dòng vốn rút ra ở mức 4,7 tỉ USD.

Với nhận xét “Đông Á mới nổi ổn định nhưng căng thẳng địa chính trị kéo dài và các hiện tượng thời tiết bất lợi dẫn đến rủi ro lạm phát cao, làm tăng thêm sự không chắc chắn của lộ trình giảm phát”. Chuyên gia kinh tế của ADB đã lưu ý tổ chức quản lý tiền tệ có thể duy trì lãi suất cao trong thời gian dài để bảo vệ đồng tiền trong bối cảnh không chắc chắn về xu hướng giảm phát.

Thị trường trái phiếu bằng nội tệ của Việt Nam đã có sự phục hồi với mức tăng 7,7% so với quý trước, và thị trường trái phiếu bền vững ở Việt Nam đã đạt quy mô 800 triệu USD vào cuối tháng 3 năm 2024.

Hy vọng các nhà hoạch định sách với cam kết sớm đưa đất nước trở thành Quốc gia phát triển có thu nhập cao sẽ tham khảo những thông tin gợi ra nhằm hoạch định những bước đi thích hợp để đạt được kỳ vọng đặt ra./.