Tại xã Phước Thành, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang, ông Nguyễn Văn Tắc, Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã Nông nghiệp Vĩnh Bình, là một trong những nông dân tiên phong tham gia bảo hiểm nông nghiệp. Câu chuyện của ông thể hiện bước chuyển quan trọng trong tư duy sản xuất, từ bị động ứng phó rủi ro sang chủ động bảo vệ sinh kế bằng công cụ tài chính bền vững.
Thích ứng giữa vùng đất nhiều rủi ro
Là vùng trọng điểm lúa gạo của cả nước, Đồng bằng sông Cửu Long thường xuyên đối mặt với thời tiết cực đoan. Trong sản xuất lúa, mưa là rủi ro phổ biến nhất với gần 100 đợt được ghi nhận; tiếp theo là hạn hán (56 lần), ngập lụt và xâm nhập mặn. Biến động thời tiết ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, thu nhập và đời sống của nông dân. Với những hộ phụ thuộc hoàn toàn vào nông nghiệp như gia đình ông Nguyễn Văn Tắc, rủi ro khí hậu không chỉ làm tăng chi phí sản xuất mà còn khiến kinh tế bấp bênh, tạo tâm lý lo lắng, thiếu an toàn trong sản xuất.
Lớp tập huấn về Bảo hiểm nông nghiệp tại Hợp tác xã Vĩnh Bình, tỉnh An Giang
Cơ duyên của ông Nguyễn Văn Tắc với bảo hiểm nông nghiệp bắt đầu từ tháng 12/2024, khi ông tham dự lớp tập huấn quản lý tài chính gia đình do Chi cục Phát triển Nông thôn tỉnh An Giang phối hợp cùng Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tổ chức. Khóa học giúp ông nhận ra vai trò của các công cụ tài chính trong ứng phó rủi ro khí hậu.
Đến tháng 5/2025, ông tiếp tục tham gia tập huấn chuyên sâu về bảo hiểm nông nghiệp do GIZ phối hợp với các doanh nghiệp bảo hiểm tổ chức trong khuôn khổ chương trình thí điểm “Tài chính rủi ro khí hậu sáng tạo cho ngành nông nghiệp tại Việt Nam" (AgriCRF). GIZ hỗ trợ AgriCRF nhằm phát triển các cơ chế tài chính giúp nông dân quản lý rủi ro khí hậu, thông qua các sản phẩm bảo hiểm thương mại được thí điểm tại An Giang, Đồng Tháp, Kiên Giang và Sóc Trăng.
Tại buổi tập huấn, ông Tắc được giới thiệu chi tiết về quyền lợi, mức phí và quy trình chi trả. Nhận thấy sản phẩm phù hợp với điều kiện sản xuất, ông quyết định tham gia bảo hiểm chỉ số lượng mưa của MIC, một trong bốn doanh nghiệp bảo hiểm thuộc chương trình.
Bắt đầu từ quy mô nhỏ đến hiệu quả thực tế
Ban đầu, ông Tắc chọn 4 ha lúa để thử nghiệm. Hợp đồng bảo hiểm kéo dài từ 01/5 đến 1/9/2025, với mức phí 120.000 đồng/ha. Trong vụ mùa đó, lượng mưa cao hơn ngưỡng mưa được bảo hiểm ông được chi trả 480.000 đồng. Là một trong 39 hộ nông dân ở An Giang đã được nhận hỗ trợ tài chính từ chương trình Bảo hiểm Chỉ số thời tiết Công ty bảo hiểm Quân đội MIC triển khai cùng với Tổ chức Hơp tác Quốc tế Đức GIZ, ông Tắc chia sẻ: "Ban đầu ông không kỳ vọng nhiều vì chưa hiểu rõ cách thức hoạt động của chương trình bảo hiểm này. Tuy nhiên, khi biết mình đủ điều kiện nhận tiền hỗ trợ, ông rất bất ngờ và cảm kích. Với số tiền bảo hiểm nhận được, ông có thể mua giống mới, chuẩn bị sẵn sàng cho vụ kế tiếp, và quan trọng hơn là củng cố niềm tin vào sản xuất. Dù khoản tiền không lớn, nhưng nó giúp ông tin tưởng hơn vào sản phẩm bảo hiểm".
Những kết quả ban đầu đã tạo thêm niềm tin. Dần dần, khi hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của sản phẩm và chứng kiến lợi ích thực tế, ông tiếp tục mở rộng tham gia bảo hiểm của PVI cho vụ Hè thu và Thu đông năm 2026, nâng tổng diện tích được bảo hiểm lên 9 ha. Bên cạnh đó, ông còn động viên 9 thành viên của Hợp tác xã Vĩnh Bình mua bảo hiểm, với tổng diện tích lúa hơn 40 ha. Bảo hiểm nông nghiệp giúp ông giảm thiểu rủi ro tài chính, chủ động đầu tư mà không phụ thuộc vào thời tiết hay vay mượn. Với ông, bảo hiểm là “cơ chế hỗ trợ kịp thời” giúp nông dân duy trì canh tác ngay cả trong những năm khắc nghiệt nhất.
Ông Nguyễn Văn Tắc, Chủ tịch HĐQT HTX Nông nghiệp Vĩnh Bình (An Giang)
Từ kết quả thực tế, mô hình nhanh chóng lan tỏa trong cộng đồng. Sau khi ông nhận được bồi thường, nhiều hộ trong Hợp tác xã Nông nghiệp Vĩnh Bình đã tìm hiểu và tham gia. Bảo hiểm nông nghiệp trở thành minh chứng cụ thể cho mô hình quản lý rủi ro chủ động, giúp nông dân thay đổi thói quen “trông trời, trông đất”. Qua quá trình tham gia, ông Nguyễn Văn Tắc nhận thấy bảo hiểm nông nghiệp không chỉ giúp giảm thiệt hại trước mắt, mà còn là bước chuyển trong tư duy sản xuất từ bị động sang chủ động, từ ngắn hạn sang gắn bó lâu dài với nông nghiệp bền vững.
Chia sẻ về lý do lựa chọn tham gia, ông cho biết: “Trước những diễn biến về thời tiết do ảnh hưởng của thiên tai, biến đổi khí hậu như mưa bão bất thường, hạn hán, xâm nhập mặn, thiên tai thường làm ảnh hưởng đến canh tác lúa của bà con nông dân nên tôi thấy tham gia bảo hiểm nông nghiệp là hết sức cần thiết, nếu không may gặp rủi ro thì có công ty bảo hiểm hỗ trợ tài chính để tiếp tục đầu tư và tái sản xuất”.
Ông Nguyễn Văn Tắc chia sẻ kinh nghiệm tham gia bảo hiểm nông nghiệp trong khuôn khổ chương trình AgriCRF
Từ trải nghiệm của một người trực tiếp tham gia, ông Tắc khẳng định rằng bảo hiểm nông nghiệp là công cụ chia sẻ rủi ro hiệu quả, đồng thời cũng là niềm tin và động lực giúp người nông dân an tâm gắn bó với đồng ruộng. Câu chuyện của ông Nguyễn Văn Tắc không chỉ là thành công cá nhân, mà còn phản ánh hiệu quả thiết thực của dự án AgriCRF do Tổ chức GIZ phối hợp cùng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn triển khai thí điểm, một bước đi quan trọng hướng đến xây dựng nền nông nghiệp chủ động, an toàn và bền vững hơn cho Đồng bằng sông Cửu Long./.
