Nguồn: Internet
Những bước tiến vượt bậc của công cuộc đổi mới
Trải qua gần 40 năm Đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã tạo được dấu ấn mạnh mẽ. Đến năm 2024, quy mô GDP xếp thứ 32 thế giới; Việt Nam nằm trong nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài. Cơ cấu kinh tế dịch chuyển tích cực theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; nhiều ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao và dịch vụ hiện đại hình thành, khẳng định sức sống của một nền kinh tế năng động.
Bảng 1. Quy mô GDP và thu nhập bình quân của Việt Nam
| Năm | GDP (tỷ USD) | Xếp hạng thế giới | Thu nhập bình quân đầu người (USD) |
|---|---|---|---|
| 1985 | ~14 | Ngoài Top 70 | < 300 |
| 2000 | ~31 | Thứ 50 | ~ 400 |
| 2024 | ~430 | Thứ 32 | ~ 4.500 |
Nguồn: WB, IMF, GSO
Nông nghiệp – từng là gánh nặng, nay trở thành điểm sáng. Nếu giai đoạn 1976–1980, sản lượng lúa chưa đầy 14 triệu tấn/năm và Việt Nam phải nhập khẩu lương thực, thì nhờ Đổi mới và những quyết sách đột phá như Chỉ thị 100, Nghị quyết 10, chỉ sau một thập kỷ, sản lượng đã tăng gấp đôi. Đến năm 2024, nước ta xuất khẩu kỷ lục 9,18 triệu tấn gạo, chiếm gần 15% thị phần toàn cầu, khẳng định vị thế “cường quốc gạo”.
Bảng 2. Top 3 quốc gia xuất khẩu gạo năm 2024
| Quốc gia | Khối lượng (triệu tấn) | Tỷ trọng toàn cầu (%) |
|---|---|---|
| Ấn Độ | 14,5 | 23 |
| Việt Nam | 9,18 | 15 |
| Thái Lan | 8,8 | 14 |
Nguồn: FAO, Bộ NN&PTNT
Song hành, đời sống nông thôn đổi thay sâu sắc. Thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt 5,4 triệu đồng/tháng năm 2024, gấp hơn 5 lần so với năm 2008; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 1,93%, được Ngân hàng Thế giới đánh giá là “hình mẫu toàn cầu”.
Bảng 3. Tỷ lệ hộ nghèo Việt Nam so với một số nước đang phát triển
| Quốc gia | Tỷ lệ nghèo (% dân số) năm 2024 |
|---|---|
| Việt Nam | 1,93 |
| Indonesia | ~9 |
| Philippines | ~16 |
| Bangladesh | ~18 |
Nguồn: WB, ADB
Kinh tế tư nhân – động lực mới của hội nhập
Một dấu ấn quan trọng khác là sự lớn mạnh của khu vực kinh tế tư nhân. Từ chỗ bị thu hẹp trong cơ chế cũ, sau Đổi mới, kinh tế tư nhân đã phục hồi và vươn lên mạnh mẽ, trở thành động lực quan trọng cho tăng trưởng, tạo việc làm và hội nhập quốc tế.
Đặc biệt, Nghị quyết 68-NQ/TW (4/5/2025) của Bộ Chính trị đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi, khẳng định vị thế “trụ cột” của khu vực này. Nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã ghi dấu ấn trên bản đồ khu vực và thế giới, tiên phong trong công nghệ, dịch vụ mới, thương mại điện tử, tài chính số và logistics thông minh.
Tuy nhiên, kinh tế tư nhân cũng còn hạn chế: quy mô nhỏ, năng suất chưa cao, khó tiếp cận vốn, đất đai và công nghệ, cùng những thách thức khi tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Điều đó đặt ra yêu cầu cải cách thể chế, nâng cao năng lực quản trị và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để khu vực này thực sự trở thành “đầu tàu” của hội nhập.
Kinh tế số – cơ hội vàng và thách thức mới
Trong kỷ nguyên số, kinh tế số nổi lên như một động lực tăng trưởng mạnh mẽ. Ứng dụng công nghệ số đã thâm nhập vào mọi lĩnh vực: từ nông nghiệp thông minh, công nghiệp hiện đại đến dịch vụ tài chính số, thương mại điện tử và Chính phủ số.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, để phát huy kinh tế số, cần kết hợp đồng bộ giữa đầu tư hạ tầng, đào tạo nhân lực, hoàn thiện thể chế và khuyến khích đổi mới sáng tạo. Hàn Quốc, Singapore, Trung Quốc là những minh chứng điển hình mà Việt Nam có thể tham khảo.
Đối với Việt Nam, thách thức không nhỏ: thiếu hụt nhân lực công nghệ cao, hạ tầng số chưa đồng bộ, hành lang pháp lý còn khoảng trống. Nhưng nếu tận dụng tốt cơ hội, kinh tế số sẽ trở thành “đòn bẩy” giúp Việt Nam rút ngắn khoảng cách phát triển, hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI.
Thành công và thách thức ở phía trước
Chặng đường 80 năm kể từ Ngày Độc lập đã chứng minh sức sống bền bỉ của dân tộc Việt Nam. Từ một đất nước nghèo nàn, thiếu thốn, nay Việt Nam đã khẳng định vị thế mới: nền kinh tế có tầm vóc khu vực, là “ngôi sao đang lên” trong hội nhập quốc tế. Những thành tựu ấy là niềm tự hào, đồng thời là nền tảng để chúng ta bước tiếp.
Song, phía trước vẫn còn nhiều thách thức: biến đổi khí hậu, cạnh tranh địa chính trị, áp lực đổi mới công nghệ, và nguy cơ tụt hậu nếu chậm cải cách. Điều đó đòi hỏi bản lĩnh chính trị vững vàng, khát vọng vươn lên mạnh mẽ, cùng sự chung sức đồng lòng của toàn dân tộc.
Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 và Quốc khánh 2/9 là dịp để mỗi người Việt Nam tự hào về quá khứ, tin tưởng vào hiện tại và nuôi dưỡng khát vọng tương lai. Với hành trang là những thành tựu to lớn của Đổi mới và hội nhập, với ý chí quật cường và trí tuệ Việt Nam, chắc chắn dân tộc ta sẽ tiếp tục viết nên những trang sử vàng mới, tiến bước vững chắc trên con đường xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
