Năm 2025 "Xóa nhà tạm, nhà dột nát": Lan toả nhân ái và quyết tâm của người Việt

Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát của người Việt Nam, phát động nhằm mục tiêu hoàn thành vào cuối năm 2025, là một minh chứng rõ nét cho tinh thần đoàn kết, nhân ái và nỗ lực không mệt mỏi của cả hệ thống chính trị, tổ chức xã hội, và đặc biệt là của từng cá nhân trong xã hội. Với mục tiêu xây dựng 153.881 căn nhà mới và sửa chữa 46.914 căn nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo trên toàn quốc, phong trào này không chỉ là hành động nhân văn mà còn thể hiện sự quyết tâm cao của Nhà nước và nhân dân trong việc cải thiện điều kiện sống của các hộ gia đình gặp khó khăn.

Từ lễ phát động phong trào thi đua tại Hòa Bình vào tháng 3/2024, phong trào đã nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ các tổ chức, cá nhân và cộng đồng doanh nghiệp. Với số lượng 153.881 căn nhà cần được xây dựng mới và sửa chữa, nhiệm vụ không hề đơn giản nhưng với quyết tâm cao và nỗ lực lớn, Nhà nước đã xác định mục tiêu rõ ràng và đưa ra phương thức hành động cụ thể để giải quyết vấn đề này. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo rõ ràng về việc phân công công việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, và quyết tâm "làm việc nào dứt việc đó", điều này cho thấy một chiến lược hành động nghiêm túc và khẩn trương.

Theo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, về xác định thời gian hoàn thành công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát, một số địa phương đặt mục tiêu hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm hơn yêu cầu: tỉnh Bắc Ninh là địa phương đặt mục tiêu hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm nhất (hoàn thành chậm nhất vào ngày 3/2/2025); 7 địa phương xác định hoàn thành trong quý II/2025 (Lào Cai, Thái Nguyên, Khánh Hòa, Bình Thuận, Kon Tum, Tây Ninh, Long An); 12 địa phương xác định hoàn thành trong quý III/2025 (Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Bình, Nghệ An, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Gia Lai, Tiền Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng, Cà Mau). Đến nay, có 13 địa phương đã ban hành quyết định phê duyệt nhu cầu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn (Hà Giang, Lào Cai, Hà Nam, Thái Bình, Quảng Bình, Khánh Hòa, Đắk Nông, Trà Vinh, Vĩnh Long, Cần Thơ, Bạc Liêu, Cà Mau, Tây Ninh).

Kết quả cập nhật của 42 địa phương trên phần mềm báo cáo, tính đến ngày 12/1/2025, đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát được 88.488 căn nhà (trong đó: 48.989 căn nhà đã khánh thành và khởi công mới 35.8992 căn nhà. Cụ thể: hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng là 5.196 căn nhà, trong đó: Số nhà đã khánh thành: 3.129 căn; số nhà khởi công: 2.067 căn. Hỗ trợ nhà ở thuộc 2 Chương trình mục tiêu quốc gia là 50.909 căn nhà, trong đó: số nhà đã khánh thành: 30.283 căn; số nhà khởi công: 20.626 căn. Hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình phát động xóa nhà tạm, nhà dột nát là28.783 căn nhà, trong đó: số nhà đã khánh thành: 15.577 căn; số nhà khởi công: 13.206 căn.         

Phong trào xoá nhà tạm, đột nát trên phạm vi cả nước quyết tâm hoàn thành trong năm 2025 không chỉ đơn thuần là một công tác phát triển cơ sở hạ tầng, mà còn là một minh chứng cho "lòng nhân ái" của người Việt, thể hiện sự quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn trong xã hội. Việc huy động nguồn lực lớn từ các tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp và các cá nhân trong và ngoài nước là một dấu hiệu tích cực cho thấy tinh thần đoàn kết của người dân Việt Nam. Thực tế cho thấy nhiều gia đình đã tự lực cánh sinh, cùng với sự hỗ trợ của cộng đồng và Nhà nước, đã có thể xây dựng những ngôi nhà kiên cố, mang lại cuộc sống ổn định cùng đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đặc biệt, mức hỗ trợ từ Nhà nước là 50 triệu đồng cho nhà xây mới và 25 triệu đồng cho việc sửa chữa, tuy nhỏ nhưng là sự chia sẻ đầy ý nghĩa, giúp đỡ những hộ nghèo, cận nghèo vượt qua khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, sự đóng góp từ cộng đồng cũng rất quan trọng, với nhiều doanh nghiệp và cá nhân đã đóng góp lớn để giúp đỡ những gia đình khó khăn có nhà ở vững chắc.

Phong trào này không chỉ nhận được sự tham gia nhiệt tình của người dân mà còn thể hiện sự quyết liệt từ các cấp chính quyền, từ Trung ương đến địa phương. Các tỉnh như Tuyên Quang, Kon Tum, Thanh Hóa đã thành công trong việc huy động và triển khai các chương trình hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo và gia đình chính sách. Các kết quả đáng ghi nhận từ các tỉnh cho thấy sự sáng tạo, linh hoạt trong công tác quản lý và điều phối các nguồn lực, đảm bảo không có sự lãng phí và thất thoát trong việc sử dụng nguồn tài chính.

Thực tế cho thấy, rất ít quốc gia trên thế giới có thể thực hiện một chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát rộng lớn và mang tính chất toàn diện như ở Việt Nam. Điều này xuất phát từ đặc thù văn hóa và sự quan tâm của Nhà nước đối với người dân, đặc biệt là những người thuộc diện nghèo, cận nghèo, và những người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu. Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai) là một ví dụ điển hình bi trận lũ quét do bão số 3 rạng sáng ngày 10.9. 2024 đã cướp đi sinh mạng của nhiều người dân làng này, để lại cảnh tượng tan hoang cùng những mất mát không thể đong đếm được đã vươn mình hồi sinh mạnh mẽ sau thiên tai, đón mùa Tết Nguyên đán Ất Tỵ đầu tiên trong ngôi nhà mới ở khu tái định cư trở thành một trong những làng kiểu mẫu được quy hoạch xây dựng mới hoàn toàn. Trong bối cảnh đó, việc xây dựng khu tái định cư tại làng Nủ là hành động kịp thời và đầy ý nghĩa - một biểu tượng cho sự hồi sinh sau thiên tai. Chỉ trong 68 ngày, Binh đoàn 12 đã hoàn thành 40 căn nhà mới, bàn giao cho các hộ dân bị lũ quét làm mất sạch nhà cửa. Tuy nhiên, lại có một câu chuyện khác về làng Nủ, khi đại diện 3 hộ dân là chị Nguyễn Thị Sành, anh Nguyễn Xuân Dương và chị Sầm Thị Nhiên quyết định từ chối nhận nhà với một lý do chết lặng: họ không còn người thân để ở cùng, để gọi là “nhà” nên quyết định nhường cho những người khác có hoàn cảnh còn khó khăn hơn mình! Hành động này không đơn thuần là lòng tự trọng, mà cao hơn cả là tinh thần sẻ chia. Họ hoàn toàn xứng đáng với những ngôi nhà mới này, nhưng vẫn quyết định nhường lại cho người khác. Cao hơn cả sự tôn nghiêm của bản thân, 3 lá đơn từ chối nhận nhà là ví dụ sâu sắc nhất, tô đậm thêm cho truyền thống “lá lành đùm lá rách” và “lá rách ít đùm lá rách nhiều” của người Việt mình dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Chính sự kết hợp giữa các cấp chính quyền, tổ chức xã hội và cộng đồng doanh nghiệp đã tạo nên một mô hình hợp tác "Nhà nước và nhân dân cùng làm" hiệu quả, một yếu tố then chốt giúp phong trào xoá nhà tạm, nhà dột nát thành công.

Một bài học quan trọng từ phong trào này là sự kết hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và nhân dân, giữa các cơ quan, tổ chức xã hội và các doanh nghiệp. Chính nhờ sự tham gia đồng lòng của toàn xã hội, từ những đóng góp nhỏ bé đến những khoản đóng góp lớn, đã giúp phong trào này không chỉ đơn giản là một chiến dịch xây dựng nhà ở mà còn là một chiến lược giảm nghèo bền vững và góp phần xây dựng đất nước. Tinh thần tự lực, tự cường của người dân cũng là một yếu tố quan trọng giúp giải quyết vấn đề nhà ở, không chỉ dựa vào sự hỗ trợ từ Nhà nước mà còn biết phát huy nguồn lực từ cộng đồng.

Phong trào "Xóa nhà tạm, nhà dột nát" của người Việt trong năm 2025 là một minh chứng sinh động cho sự quyết tâm, lòng nhân ái và tinh thần đoàn kết toàn dân tộc. Chính nhờ vào những nỗ lực này, mà hàng trăm nghìn hộ gia đình nghèo, cận nghèo có cơ hội thay đổi cuộc sống, sống trong những ngôi nhà kiên cố, vững chãi hơn, qua đó góp phần xây dựng một xã hội công bằng và bền vững. Đây là một mục tiêu cao đẹp, và với sự quyết tâm, nỗ lực của tất cả mọi người, phong trào này sẽ trở thành một trong những thành tựu đáng tự hào trong lịch sử phát triển đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh như tâm nguyện của Bác kính yêu “Nếu nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì” đang từng bước trở thành hiện thực.

V.X.B