Bình Thuận: Nông dân Hàm Thuận Bắc trồng rau ngò gai thu nhập hơn 500 ngàn mỗi ngày

Mạnh dạn trồng cây ngò gai cho thu nhập ổn định mỗi ngày

Đứng trước sự bất ổn khi trồng thanh long, 10 hộ nông dân xóm Ruộng Mới thôn 5, xã Hàm Đức, huyện Hàm Thuận Bắc rất phấn khởi khi quyết định phá bỏ thanh long, chuyển sang cây trồng rau xanh ngò gai trong nhà lưới với mức thu nhập ổn định trên dưới 140 triệu đồng/năm/sào đất màu.

Chị Nguyễn Thị Thảo xóm Ruộng Mới thôn 5, xã Hàm Đức có thâm niên gần 4 năm trồng rau ngò gai truyền thống ngoài trời chia sẻ, nhờ chuyển đổi 6 sào thanh long sang cây trồng ngò gai mà gia đình có điều kiện nuôi 3 con học hành đến nơi đến chốn. Trên diện tích 6 sào, chị Thảo sản xuất ngò gai với hình thức luân canh, cuốn chiếu nhằm đảm bảo cung cấp liên tục hàng ngày cho tư thương tiêu thụ với sản lượng rau thu hoạch khoảng 1 - 1,2 tạ/ngày. Gần 4 năm qua, giá rau xanh ngò gai luôn ở mức ổn định khoảng 20.000 đồng/kg; trừ chi phí 3 công chăm sóc và chi phí đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, chị Thảo thu ổn định 2 triệu đồng/ngày. Hiện đứa con lớn đã tốt nghiệp đại học và có việc làm ổn định, đứa kế đang học đại học năm cuối và đứa con út đang học lớp 12, cuộc sống gia đình cũng đã vươn lên khá hơn - chị Thảo chia sẻ thêm.

Chị Trần Thị Tuyết Nhung – Chi hội trưởng phụ nữ thôn 5, xã Hàm Đức, huyện Hàm Thuận Bắc chia sẻ: Từ năm 2021 về trước, xóm Ruộng Mới thôn 5, xã Hàm Đức chỉ có duy nhất một hộ bà Lê Thị Cái (mọi người thường gọi là dì Sáu) chuyên nghề trồng rau ngò gai. Chi hội phụ nữ thôn vận động dì Sáu chia sẻ nghề trồng rau ngò cho chị em. Từ đó đến nay, xóm có trên dưới 10 hộ trồng loại rau này; mỗi hộ trồng dao động với diện tích từ 2 – 6 sào mang lại hiệu quả kinh tế khá cao. Do đó, thời gian tới Chi hội phụ nữ thôn 5, Hàm Đức vận động chị em phụ nữ, thành lập tổ “chuyên canh nghề trồng rau ngò gai”.

Đáng chú ý một số hộ dân đã mạnh dạn trồng cây ngò gai cho thu nhập trên dưới 500.000 đồng mỗi ngày. Trong đó, Bà Lê Thị Cái - Ở xóm 3, thôn 5, xã Hàm Đức, huyện Hàm Thuận Bắc (tỉnh Bình Thuận) là một ví dụ về chuyển đổi cơ cấu cây rau. 

Bà Cái ban đầu bám ruộng với nghề canh tác lúa. Tuy nhiên, sớm nhận thấy canh tác lúa chỉ đảm bảo được gạo ăn nên năm 2015 bà Cái quyết định chuyển đổi 3 sào lúa sang trồng thanh long. Thanh long cũng không khá hơn khi từ mức giá hơn 20.000 đồng/kg đầu vụ, hiện giá thanh long nghịch vụ đang quay đầu giảm "sốc", chỉ bằng 1/10, khiến nông dân thấp thỏm. Riêng với vườn nhà bà Cái, đến khi thu hoạch thì thanh long mất giá, đời sống gia đình bà vốn đã khó lại càng khó khăn hơn. Không khuất phục trước hoàn cảnh, bà Cái chủ động tìm tòi, học hỏi, đưa một số loại cây ngắn ngày vào trồng thử nghiệm trên diện tích đất của gia đình.

Năm 2018, thấy cây ngò gai bản địa dễ trồng, năng suất khá, đầu ra ổn định nên bà chủ động tìm xin giống về trồng xen canh trong vườn thanh long. Ban đầu bà trồng thử 500m², sau đó mở rộng lên 1 sào, đến năm 2020 tăng lên 3 sào và sản xuất ổn định cho đến nay. Để cây ngò gai phát triển tốt, bà Cái thu dọn toàn bộ gốc, cành thanh long. Tận dụng trụ bê tông có sẵn, bà mua lưới cách nhiệt giăng trên đầu trụ để che nắng, giữ ẩm cho ngò phát triển. Bà cho biết, so với các giống ngò hiện có trên thị trường thì ngò gai bản địa không những dễ trồng mà còn dễ chăm sóc, có thể sử dụng cây con hoặc hạt để nhân giống. Trước khi gieo hạt tiến hành làm đất, xử lí cỏ dại và lên liếp theo quy cách: liếp cách liếp 40cm, mặc liếp rộng 1,5m và cao 15cm so với mặt đất để hạn chế tình trạng ngập úng vào mùa mưa, độ dài liếp tùy thuộc vào diện tích của vườn; bình quân mỗi sào bà lên 20 liếp. Sau khi tiến hành gieo hạt chỉ cần tưới nước phun sương để giữ ẩm cho các liếp, kết hợp nhử thuốc ngừa sâu ăn hạt; chỉ sau 10_15 ngày thì hạt ngò nảy mầm và sau 3 tháng thì có thể thu hoạch…“Bên cạnh ưu điểm dễ trồng, dễ chăm sóc, cây ngò gai bản địa còn có đặc tính kháng bệnh cao, ít bị thối nhũn, chết cây. Hơn nữa nhờ phủ lưới cách nhiệt nên ngò không bị cháy nắng, sinh trưởng và phát triển tốt, ít bị cỏ dại và sâu bệnh tấn công nên hạn chế đáng kể việc bón phân, phun thuốc. Bình quân chi phí phân, thuốc mỗi tháng cho 3 sào ngò chưa đầy 1 triệu đồng…”. Bà Lê Thị Cái cho biết.

Thị trường tiêu thụ đối với cây ngò gai khá ổn định

Không chỉ ít chi phí đầu tư, một điểm mạnh nữa của cây ngò gai bản địa là sau khi thu hoạch cây có thể tái phát triển từ gốc và cho thu hoạch đến 4 lần, nhờ vậy với 3 sào ngò bà Cái thu hoạch thường xuyên. Đặc biệt, thị trường tiêu thụ đối với cây trồng này cũng khá ổn định với giá dao động từ 15.000_22.000 đồng/kg tùy từng thời điểm. Với mức giá này, cộng với năng suất thu hoạch bình quân 30kg ngò/3 sào/ngày, bà Cái thu nhập mỗi ngày từ 450_660 nghìn đồng. Vị chi mỗi tháng bà thu nhập từ 13,5 triệu_ gần 20 triệu đồng; trừ chi phí còn lãi từ 12,5_gần 19 triệu đồng, cao hơn nhiều so với canh tác lúa (gấp 10 lần). Chính nhờ những ưu điểm vượt trội, kỹ thuật canh tác phù hợp, thị trường tiêu thụ ổn định, bán với giá khá cao, cây ngò gai bản địa đã đem đến cho bà Lê Thị Cái cuộc sống sung túc, thoát khỏi cảnh nghèo khó, vươn lên trở thành hộ khá giả ở địa phương. Gần đây, mô hình thâm canh ngò của bà đã được nhiều hộ dân trong xã học hỏi, nhân rộng; không ít hộ đã mạnh dạn chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng ngò gai, góp phần nâng cao giá trị sản xuất trên cùng diện tích đất, cải thiện thu nhập cho gia đình.

Theo các hộ chuyên canh nghề trồng rau ngò gai xóm Ruộng Mới thôn 5, xã Hàm Đức, huyện Hàm Thuận Bắc, đầu ra cho ngò gai không nhiều như các loại rau xanh khác. Cây rau này chỉ được tiêu thụ ở các quán phở, do một số tư thương cung cấp với lượng rau ổn định mỗi ngày, số lượng tăng, giảm không nhiều. Đây chính là yếu tố quan trọng, nông dân cần suy tính, liên kết, tìm đầu ra ổn định trước khi quyết định trồng rau ngò gai. Do đó, việc Chi hội phụ nữ thôn 5, xã Hàm Đức vận động thành lập tổ “Chuyên canh rau ngò gai” không ngoài mục đích giúp họ có điều kiện xích lại gần nhau, học tập, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất rau đạt sản lượng lẫn đảm bảo chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm, đưa sản phẩm rau ngò gai xóm Ruộng Mới thôn 5, xã Hàm Đức, huyện Hàm Thuận Bắc ngày càng vươn xa.