Đến năm 2025, kết quả thực hiện Chương trình đã không chỉ đạt mà còn vượt nhiều chỉ tiêu trọng yếu, khẳng định đây là thành tựu mang tính lịch sử trên hành trình phát triển nông thôn Việt Nam.
Tranh minh hoạ. Nguồn: Internet.
Kết quả nổi bật
Tính đến tháng 6 năm 2025 (thời điểm trước khi sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã), cả nước có:
6.084/7.669 xã (tỷ lệ 79,3%) đạt chuẩn NTM, gần cán mốc 80%, vượt chỉ tiêu đề ra.
2.567 xã (42,4%) đạt chuẩn NTM nâng cao, gấp hơn 5 lần so với cuối năm 2021 (chỉ tiêu là 40%).
743 xã (12,3%) đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, tăng gấp 17 lần so với năm 2021 (chỉ tiêu 10%).
51% đơn vị cấp huyện cũ đạt chuẩn NTM (chỉ tiêu là 50%), tăng 53% so với năm 2021.
20% huyện cũ đạt chuẩn NTM nâng cao, từ chỗ không có huyện nào năm 2021.
12 tỉnh được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Những yếu tố làm nên thành công:
Chính sách và sự chỉ đạo thống nhất từ Trung ương đến địa phương.
Sự thành công của Chương trình có sự chỉ đạo quyết liệt, xuyên suốt của Chính phủ và các bộ ngành. Các văn bản quan trọng như: Nghị quyết số 111/2024/QH15 của Quốc hội; Các quyết định sửa đổi Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021–2025; Thông tư số 07/2024/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT, nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã giúp tháo gỡ những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, góp phần tạo điều kiện thuận lợi để địa phương thực hiện hiệu quả Chương trình.
Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị
Việc xây dựng NTM được xác định là nhiệm vụ chính trị thường xuyên của cả hệ thống chính trị. Nhiều địa phương đã chủ động ban hành chính sách đặc thù, huy động trí tuệ và nguồn lực trong dân. Đặc biệt, vai trò chủ thể của người dân nông thôn được phát huy, đúng với tinh thần: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”.
Chương trình xây dựng NTM cần đồng hành với việc giữ gìn các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Ảnh: Internet.
Cơ cấu nông nghiệp chuyển dịch theo hướng hiện đại, bền vững; sản phẩm nông nghiệp Việt Nam có mặt tại hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thu nhập, chất lượng cuộc sống, giáo dục, y tế và hạ tầng cơ bản ở nông thôn đều được cải thiện rõ rệt. Đây là nền tảng vật chất – tinh thần quan trọng cho quá trình xây dựng NTM. Nông thôn mới không chỉ tạo ra cuộc sống mới cho người dân mà còn tạo ra sự phát triển mới, bền vững cho địa phương, cho đất nước.
Chương trình NTM không chỉ dừng lại ở việc đạt chuẩn theo các tiêu chí, mà còn tạo ra:
Diện mạo nông thôn thay đổi sâu sắc: điện, đường, trường, trạm đồng bộ, đời sống văn hóa phong phú.
Tăng cường gắn bó chính quyền – người dân, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.
Động lực mới cho phát triển kinh tế – xã hội ở nông thôn, giảm dần khoảng cách giữa đô thị và nông thôn.
Duy trì và nâng cao chất lượng nông thôn mới
Nhận thức đúng và hành động quyết liệt: Cấp ủy, chính quyền phải xác định đây là nhiệm vụ chính trị xuyên suốt và liên tục.
Phối hợp đồng bộ giữa các ngành, các cấp, và sự tiên phong của cán bộ, đảng viên.
Lồng ghép hiệu quả các chương trình, phong trào để tăng nguồn lực và hiệu quả.
Bám sát thực tiễn, lắng nghe người dân, giải quyết đúng nguyện vọng, tạo sự đồng thuận xã hội.
Xây dựng kế hoạch bài bản, phân công rõ ràng, tổ chức kiểm tra, đánh giá kịp thời.
Tôn vinh, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân tiêu biểu, tạo động lực lan tỏa.
Giai đoạn tiếp theo đòi hỏi không chỉ giữ vững mà phải nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, hướng tới nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu.
Một số giải pháp thiết thực được khuyến nghị:
Tăng cường truyền thông và nâng cao nhận thức trong nhân dân, đặc biệt vai trò chủ thể của người dân.
Xây dựng kế hoạch duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí theo từng giai đoạn (ngắn hạn, dài hạn).
Phân công trách nhiệm rõ ràng cho các tổ chức, cá nhân, tăng tính chủ động và giám sát.
Thi đua trong cộng đồng, chú trọng khen thưởng kịp thời, đúng người, đúng việc.
Việc vượt chỉ tiêu chương trình xây dựng nông thôn mới trước thời hạn không chỉ là một thành công về mặt quản lý nhà nước, mà còn là thành tựu lớn của cả dân tộc. Đây là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, sự quyết tâm của toàn hệ thống chính trị và sức mạnh từ lòng dân.
Trong tương lai, việc duy trì và nâng cao chất lượng nông thôn mới sẽ tiếp tục là nhiệm vụ trung tâm, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển nông nghiệp sinh thái – nông thôn hiện đại – nông dân văn minh, vì một Việt Nam phát triển toàn diện và bền vững.
V.X.B
