Toàn tỉnh Lâm Đồng có nhiều mô hình hoa lan được đầu tư phát triển theo mô hình nông nghiệp công nghệ cao, thông minh, khắc phục những khó khăn, sâu bệnh trên giống lan và cho năng suất cao. Hiện nay, chỉ tính riêng tại thành phố Bảo Lộc (Lâm Đồng), đang có khoảng 200 hộ trồng hoa lan, chủ yếu là các giống lan rừng đã được tạo ra có nhiều giống lan quý, ngọc, với tổng diện tích khoảng 50 ha. Toàn thành phố Bảo Lộc có khoảng 300 loại hoa lan, khoảng 100 loài đang sản xuất, kinh doanh mang lại giá trị kinh tế cao.
Từ thú chơi lan đến tâm huyết bảo tồn giống lan quý Việt Nam
Theo anh Đoàn Đức Anh, Thôn 1, xã Hoà Bắc (huyện Di Linh), chủ vườn lan Huyền Anh chia sẻ, vườn lan hiện nay đã xây dựng được phòng mô với diện tích 1.200 m2 và hai vườn ươm với diện tích 6.000 m2. Theo anh Đức Anh “Lan rừng khai thác mãi sẽ cạn kiệt, trước rất dễ mua lan, hiện giờ nhiều loài lan hiếm đã rất khó tìm, khó mua. Bà con khai thác lan phải vào rừng ngày càng sâu hơn, tài nguyên lan đã suy giảm nghiêm trọng”. Vì thế anh đã phát triển theo hướng nuôi lan rừng cấy mô, ít sâu bệnh, năng suất cao. Sau 4 - 6 tháng, khi cây con phát triển hoàn chỉnh, kích thước trung bình 5-10 cm/cây thì có thể xuất bán cho người trồng.
Lan rừng bản địa được nuôi cấy cho năng suất cao tại vườn lan Đức Anh.
Nhiều loại lan rừng bản địa đang được nuôi cấy như Kiều vuông Lộc Bắc, Kiều mỡ gà Lâm Đồng, Kiều tím Yên Tử, Kiều dẹt, Dendro Xuân... Lan rừng được nuôi cấy mô tùy theo từng giai đoạn mà có giá khác nhau. Cây mô có giá 5 ngàn đồng, cây sau khi được tách ra, trồng giai đoạn lớn có giá từ 100 - 250 ngàn đồng/chậu, rẻ hơn nhiều so với mua lan tự nhiên. Nhờ mức giá phải chăng nên các giống lan nuôi cấy mô của anh Đức Anh được nhiều khách hàng ưa chuộng. Mỗi năm, vườn lan của gia đình thu về khoảng gần 2 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí, cho lãi ròng trên 1 tỷ đồng.
Nhà vườn Tân & Thanh chuẩn bị các giống hoa phục vụ thị trường cuối năm.
Một trong những thành viên của Hội Hoa lan thành phố Bảo Lộc, anh Võ Tân - chủ vườn lan Tân & Thanh tại P. Lộc Phát, TP Bảo Lộc (Lâm Đồng), cho biết thêm, Lâm Đồng được giới hoa lan cả nước mệnh danh là cái nôi của hoa lan Việt Nam, hội tụ số lượng vườn lan và người chơi nhiều nhất nhì cả nước. Đa dạng về chủng loài từ các loại lan bản địa, lan trong nước, lan nhập ngoại. Khoảng 10 năm đổ lại đây phát triển rất mạnh mẽ. Riêng tại vườn lan Tân & Thanh của anh, giai đoạn năm 2009-2022 vườn tập trồng các loại lan phi điệp bản địa (dòng Di Linh Xuân) và đặc biệt là các dòng Phi Điệp đột biến: 5 cánh trắng Bạch Tuyết, 5 cánh trắng Bảo Duy, 5 cánh trắng Phú Thọ. Đến nay, các giống này trên thị trường đã có nhiều, hoa nở mau tàn, thường chỉ cho hoa 1 lần trong năm nên người chơi không còn mặn mà như trước. Hiện tại nhà vườn chủ yếu chăm sóc các loại này để bảo tồn giống.
Dày công chuẩn bị nguồn hoa phục vụ Tết Nguyên Đán 2025
Mục tiêu năm 2025 của nhiều chủ vườn lan tại Lâm Đồng ngoài việc đa dạng các loại giống vùng miền, thì việc trung nâng cao chất lượng sản phẩm, ứng dụng công nghệ cao vào việc nuôi cấy mô, chăm sóc giống lan đẹp, quý là ưu tiên hàng đầu.
Anh Đoàn Đức Anh, tại Di Linh (Lâm Đồng) cho biết thêm. Hiện tại giống Kiều Vuông Lộc Bắc và Hoàng Kiều được nhà vườn trồng nhiều và đem lại kinh tế cao và cũng được nhiều khách hàng chơi lan Tết yêu thích. Mọi năm, giống Kiều Vuông Lộc Bắc một năm bán ra khoảng 10 vạn cây giống, Hoàng Kiều bán ra khoảng 5 vạn cây giống. Riêng thị trường Tết năm nay, dòng lan Hồ Điệp vẫn sẽ cạnh tranh gay gắt, nên thay vì chỉ tập trung vào thị trường Tết Nguyên Đán, nhà vườn sẽ bắt đầu cung ứng lan ngay thị trường Noel, Tết dương lịch và đặc biệt là các tỉnh phía Bắc 80% tiêu thụ lan vào mùa xuân thời điểm sau Tết Nguyên Đán.
Thị trường hoa lan đang bắt đầu sôi động vào những tháng cuối năm. Đặc biệt tại thành phố Bảo Lộc và thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng), nơi cung cấp lượng lớn hoa lan từ các dòng lan rừng, lan công nghiệp, lan bản địa ra thị trường cả nước.
Tại vườn lan Tân & Thanh TP. Bảo Lộc, anh Võ Tân chia sẻ, vì nhu cầu, sở thích của người chơi, nên vườn chuyển nhập một số giống lan mới như: Dòng Denrobium và Catleya đột biến chớp. Những dòng lan này có ưu điểm hoa đa dạng màu sắc, hoa rất lâu tàn (khoảng 30 ngày), có thể cho hoa quanh năm được cộng đồng hoa lan các nước thế giới ưa chuộng như: Đài Loan, Trung Quốc, Singapore, khu vực Châu Mỹ... Hiện tại vườn đang nhân giống để xuất cây giống cho người chơi và các nhà vườn khác, đồng thời tiến hành mở rộng quy mô nuôi trồng để tiến tới cung cấp những chậu hoa rực rỡ màu sắc ra thị trường vào dịp tết Nguyên Đán hàng năm nhằm phục vụ người đam mê hoa lan trên cả nước chưng tết.
Nhiều giống hoa đẹp chuẩn bị tung ra thị trường tại vườn lan Tân & Thanh.
“Từ cuối năm 2023, nhận thấy các tiềm năng của hoa lan Việt Nam, có thể phát triển thành ngành nông nghiệp lâu dài, bền vững. Vườn cũng đã liên hệ với các nhà vườn lớn trong nước để nghiên cứu, tìm hiểu các thủ tục pháp lý cũng như tìm kiếm sự hỗ trợ từ các bộ, ngành, tổ chức của tỉnh và trung ương để có thể xuất khẩu chính ngạch những giống hoa lan đẹp đến thị trường hoa lan quốc tế trong vài năm tới”, anh Võ Tân cho biết thêm.
Vừa qua, với sự ra đời của Hội Hoa lan thành phố Bảo Lộc, cùng những hoạt động tọa đàm, triển lãm, ký kết các hợp đồng tiêu thụ hoa tết trong năm 2025 trong khuôn khổ chào mừng Festival Hoa Đà Lạt lần thứ X năm 2024 của Hiệp hội Hoa Đà Lạt phối hợp với Câu Lạc bộ Lan Hồ Điệp Đà Lạt, đã cho thấy được sự kỳ vọng sẽ thúc đẩy phong trào phát triển hoa lan của tỉnh cả về quy mô và chất lượng. Các thành viên chủ nhà vườn có cơ hội học hỏi kinh nghiệm, hỗ trợ cùng nhau phát triển, xây dựng các mô hình sản xuất, kinh doanh hoa lan theo hướng công nghệ cao đạt tiêu chuẩn OCOP duy trì, phát triển thương hiệu Hoa lan tỉnh Lâm Đồng có danh tiếng trong nước, khu vực và vươn tầm quốc tế.
