Phát triển chuỗi giá trị lúa gạo đặc sản
Năm 2012, trên diện tích 5ha, nhóm nông dân thôn Thượng Phúc, xã Đồng Phú được Tổ chức JICA - Nhật Bản hỗ trợ thực hiện thí điểm dự án sản xuất lúa hữu cơ. Đến nay, diện tích lúa này đã lên tới 90ha với các giống đặc sản như Đài thơm, bộ giống lúa Japonica...
Vùng sản xuất lúa hữu cơ tại xã Đồng Phú (huyện Chương Mỹ). Ảnh: Ngọc Ánh
Vùng sản xuất lúa hữu cơ tại xã Đồng Phú (huyện Chương Mỹ). Ảnh: Ngọc Ánh
Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú (huyện Chương Mỹ) Trịnh Thị Nguyệt chia sẻ, chuỗi lúa gạo ở Đồng Phú đã được nhiều DN kết nối tiêu thụ sản phẩm, đồng hành cùng phát triển. Các thành viên trong HTX đều phải tuân thủ quy trình canh tác chuẩn với giống chất lượng cao.
Từ năm 2019, HTX Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú đã liên kết với Công ty CP Thương mại và Xuất nhập khẩu Green Path Việt Nam phát triển chuỗi lúa gạo đặc sản để xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc...
Theo Trưởng phòng Kinh tế huyện Chương Mỹ Trần Thị Thu Hằng, các chuỗi sản xuất gắn với thương hiệu sản phẩm trên địa bàn đã mang lại hiệu quả kinh tế cao; tạo ra một số liên kết từ sản xuất đến sơ chế, chế biến, phân phối sản phẩm. Đồng thời, áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt như: VietGap, GlobalGap, hữu cơ, qua đó nâng tầm giá trị hạt gạo địa phương.
Tại huyện Ứng Hòa, nông dân cũng đã chuyển sang sản xuất các loại lúa, gạo đặc sản. Theo Trưởng phòng Kinh tế huyện Ứng Hòa Phạm Văn Hoạch, 80% diện tích lúa của huyện được sản xuất theo hướng đặc sản. Ngoài bộ giống lúa của Nhật Bản (J01, J02…), các giống lúa thơm của Công ty TNHH một thành viên Đầu tư và Phát triển nông nghiệp Hà Nội như HDT10, HD11 cũng đã khẳng định được ưu thế vượt trội, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa và xuất khẩu.
Là một trong những DN nhiều năm theo đuổi việc phát triển chuỗi lúa gạo đặc sản của Hà Nội, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông nghiệp Hà Nội Lê Văn Tuấn cho biết, những giống mới như HDT10, HD11, Nếp cái hoa vàng... đã được nhà khoa học dày công nghiên cứu, tuyển chọn, phục hồi từ các giống bản địa độc đáo. DN cũng đã hoàn thiện đầy đủ các khâu liên kết từ gieo trồng đến thu hoạch, sấy... để hoàn thiện chuỗi lúa gạo đặc sản.
Tăng cường hỗ trợ hợp tác xã, DN
Hà Nội có hơn 160.000ha sản xuất lúa chuyên canh, sản lượng trên 1 triệu tấn/năm. Trong đó, lúa đặc sản, lúa chất lượng cao chiếm hơn 70%, riêng lúa thơm các loại chiếm hơn 53% sản lượng lúa của TP.
Vùng sản xuất lúa chất lượng cao tại xã Hoa Sơn, huyện Ứng Hòa. Ảnh: Ngọc Ánh
Vùng sản xuất lúa chất lượng cao tại xã Hoa Sơn, huyện Ứng Hòa. Ảnh: Ngọc Ánh
Giai đoạn 2022 - 2025, Hà Nội xác định phát triển vùng sản xuất lúa đặc sản phù hợp với nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu; củng cố, xây dựng các tổ hợp tác, HTX sản xuất lúa gắn với xây dựng cánh đồng lớn và liên kết sản xuất theo hướng an toàn.
Giám đốc Trung tâm Phát triển nông nghiệp Hà Nội Hoàng Thị Hòa cho biết, riêng nhóm lúa gạo Japonica, đến nay, trung tâm đã xây dựng được 25 vùng sản xuất hàng hóa chất lượng cao theo tiêu chuẩn xuất khẩu với tổng diện tích 1.370ha, sản lượng gần 10.000 tấn mỗi năm. Thời gian tới, TP tiếp tục tập trung phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm chất lượng cao.
Thời gian qua, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với các huyện thực hiện giải pháp tổ chức sản xuất theo hướng tăng cường chuỗi liên kết. Đồng thời, hỗ trợ HTX, DN mở rộng quy mô các cơ sở sơ chế, chế biến một cách đồng bộ. Mặt khác, hỗ trợ xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm; bảo hộ nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý… cho các sản phẩm lúa gạo nhằm nâng cao giá trị sản phẩm đặc sản của địa phương.
Nhấn mạnh chuỗi sản xuất và liên kết tiêu thụ đóng vai trò quan trọng, tạo giá trị gia tăng cho sản xuất lúa gạo, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển nông nghiệp Hà Nội Lê Văn Tuấn cho rằng: “Để nâng cao chuỗi giá trị lúa gạo đặc sản, ngành nông nghiệp cần tập trung tổ chức sản xuất theo phương thức cánh đồng lớn; khuyến khích DN và người dân đầu tư vào các lĩnh vực chế biến sâu; đồng thời hỗ trợ về mặt bằng, pháp lý về đất đai để phát triển cơ sở bảo quản, sơ chế sản phẩm và các dịch vụ sản xuất… đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường cao cấp”.
Các DN, HTX sẽ được hỗ trợ về nguồn vốn ban đầu để xây dựng nhà xưởng, mua thiết bị sơ chế, xe vận chuyển, cũng như được đào tạo các kỹ năng cần thiết trong chuỗi lúa gạo. Với sự hỗ trợ đồng bộ từ khâu giống, sản xuất đến thu hoạch, bảo quản, chế biến, xây dựng thương hiệu, phân phối lưu thông... sản phẩm lúa gạo đặc sản của Hà Nội chắc chắn sẽ có nhiều bước tiến mới.
Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương
