Theo ấn bản mới công bố của báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO), do triển vọng yếu hơn của nhu cầu trong nước ở Nam Á, những thay đổi trong chính sách thương mại, tài khóa và nhập cư của Hoa Kỳ có thể làm giảm tăng trưởng và gia tăng lạm phát ở châu Á -Thái Bình Dương đang phát triển. Báo cáo ADO cho biết, những nền kinh tế đang phát triển của Châu Á - Thái Bình Dương sẽ tăng trưởng 4,9% vào năm 2024, thấp hơn so với dự báo 5,0% của ADB vào tháng 9 và năm 2025, do nhu cầu tiêu dùng hồi phục chậm sẽ giảm xuống còn 4,8%,. Nhờ xuất khẩu hàng chế tạo và chi tiêu đầu tư công mạnh hơn, triển vọng tăng trưởng của Đông Nam Á trong năm 2024 được nâng lên 4,7% (trước đó dự báo tăng 4,5%) và được giữ nguyên ở mức này trong năm 2025.
Dự báo tăng trưởng của Việt Nam được điều chỉnh lên mức 6,4% so với dự báo trước đó là 6.0% trong năm 2024, và lên mức 6,6% so với 6.2% trong năm 2025. Hoạt động thương mại mạnh hơn dự kiến, sản xuất chế biến chế tạo hàng xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ và việc thực hiện các biện pháp hỗ trợ tài khóa sẽ thúc đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế. Trong bối cảnh khó khăn bên ngoài gia tăng, đẩy mạnh đầu tư công và chính sách hỗ trợ tài khóa/ tiền tệ là các giải pháp cần thiết để kích thích nhu cầu nội địa.
Ngoài sự không chắc chắn về thay đổi chính sách của Hoa Kỳ làm gia tăng rủi ro tăng trưởng và lạm phát bao gồm cả căng thẳng do địa chính trị leo thang cũng như tính dễ bị đổ vỡ của thị trường bất động sản ở Trung Quốc.
Châu Á – Thái Bình Dương đang gia tăng đóng góp cho kinh tế toàn cầu (Ảnh KT&DB)
Tăng trưởng kinh tế châu Á - Thái Bình Dương sẽ ổn định trong năm 2024 và năm 2025, nhưng những thay đổi chính sách của Hoa Kỳ trong chính quyền sắp tới có khả năng tác động mạnh đến triển vọng dài hạn của khu vực. Thay đổi chính sách thương mại, tài khóa và nhập cư của Hoa Kỳ có thể làm giảm tăng trưởng và gia tăng lạm phát. Báo cáo ADO nhấn mạnh, triển vọng Phát triển Châu Á, song thay đổi chính sách quan trọng cần có thời gian và được triển khai dần dần, nên tác động đối với khu vực nhiều khả năng sẽ diễn ra từ năm 2026. Tác động có thể được nhận thấy sớm hơn nếu chính sách được thực hiện nhanh hơn dự kiến hoặc các công ty tại Hoa Kỳ tiến hành nhập khẩu trước để tránh thuế quan tiềm tàng.
Theo dự báo, nền kinh tế đang phát triển của Châu Á - Thái Bình Dương sẽ tăng trưởng 4,9% vào năm 2024 và năm 2025 sẽ giảm từ 4,9% xuống còn 4,8%, chủ yếu do triển vọng yếu hơn của nhu cầu trong nước ở Nam Á. Dự báo lạm phát của khu vực giảm từ 2,8% xuống 2,7% trong năm nay và do giá dầu giảm nhẹ sẽ giảm từ 2,9% xuống 2,6% trong năm 2025.
Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB, Albert Park, nhận định: Nhu cầu trong nước và xuất khẩu tổng thể mạnh mẽ tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong khu vực này. Tuy nhiên, chính sách dự kiến được chính quyền mới của Hoa Kỳ triển khai có thể làm chậm đà tăng trưởng và thúc đẩy lạm phát tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc).
Chạy thử tàu cao tốc ở Tây Tạng, ngày 16.6.2021. (Ảnh: Tân Hoa xã)
Theo kịch bản rủi ro cao, ADB dự báo những thay đổi chính sách mạnh mẽ của Hoa Kỳ có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong bốn năm tới ở mức lũy kế 0,5 điểm phần trăm. Thuế quan trên diện rộng có thể ảnh hưởng tới thương mại và đầu tư quốc tế, dẫn tới sự dịch chuyển sang sản xuất trong nước tốn kém hơn. Đồng thời, việc siết chặt nhập cư có thể làm giảm nguồn cung lao động. Kết hợp với lập trường chính sách tài khóa có khả năng mở rộng hơn với thuế quan và giảm nhập cư có thể khơi lại áp lực lạm phát tại Hoa Kỳ.
Quy mô những thay đổi chính sách dự kiến của Hoa Kỳ, đặc biệt về thuế quan, tác động mạnh đối với châu Á - Thái Bình Dương là hạn chế theo kịch bản rủi ro cao.
Tác động lan tỏa tiêu cực trên toàn khu vực, thông qua thương mại và các liên kết, có thể được bù đắp bằng chuyển hướng thương mại và dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang những nền kinh tế khác.
Trong ngắn hạn, triển vọng của hầu hết các nền kinh tế trong khu vực vẫn tương đối ổn định. Dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc được giữ nguyên ở mức 4,8% trong năm nay và 4,5% vào năm 2025. Triển vọng của Ấn Độ được điều chỉnh giảm từ 7,0% xuống còn 6,5% trong năm 2024 và từ 7,2% xuống 7,0% vào năm tới, do tăng trưởng đầu tư tư nhân và nhu cầu nhà ở thấp hơn dự kiến.
Nhờ xuất khẩu hàng chế tạo và chi tiêu đầu tư công mạnh hơn,triển Triển vọng tăng trưởng của Đông Nam Á năm 2024 được nâng lên 4,7% so với dự báo 4,5% trước đó và năm 2025sẽ. giữ nguyên ở mức này.
Dự báo tăng trưởng của Việt Nam được điều chỉnh lên mức 6,4% so với dự báo trước đây là 6.0% trong năm 2024. Hoạt động thương mại mạnh hơn dự kiến, sản xuất chế biến chế tạo hàng xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ và việc tiếp tục thực hiện các biện pháp hỗ trợ tài khóa sẽ thúc đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế. Trong bối cảnh các khó khăn bên ngoài gia tăng, đẩy mạnh đầu tư công và những chính sách hỗ trợ tài khóa và tiền tệ là các biện pháp cần thiết để kích thích hơn nữa cầu nội địa.
Triển vọng tăng trưởng của Cáp-ca-dơ và Trung Á được nâng từ 4,7% lên 4,9% trong năm 2024 và từ 5,2% lên 5,3% trong năm sau.
Ngoài sự không chắc chắn về những thay đổi chính sách của Hoa Kỳ, rủi ro đối với triển vọng tăng trưởng và lạm phát của châu Á và Thái Bình Dương đang phát triển bao gồm cả căng thẳng địa chính trị leo thang cũng như tính dễ đổ vỡ của thị trường bất động sản tiếp diễn ở Trung Quốc.
Với cam kết duy trì nỗ lực xóa nghèo cùng cực để đạt tới một khu vực Châu Á -Thái Bình Dương thịnh vượng, đồng đều,thích ứng và bền vững, ADB đang nỗ lực để cung cấp nguồn vốn và giúp các nước đang phát triiển trong khu vực không ngừng phát triển đi lên./.
