Lịch sử và trải nghiệm
Bà Nguyễn Thị Năm, một trong những nông dân tham gia mô hình, kể về lịch sử Giang Biên khi đưa du khách tham quan vườn rau sạch của gia đình. Tên gọi "Giang Biên" xuất phát từ "Giang" nghĩa là sông và "Biên" là ranh giới. Vùng đất này, xưa kia gọi là Vự Ðàm, nằm ven dòng sông Ðuống, bao gồm làng Tình Quang và Quán Tình. Bà Năm chia sẻ về các hoạt động du lịch nông nghiệp như thu hái cà chua, làm bánh đúc, bện thừng và làm võng. Những trải nghiệm này giúp du khách tạm quên những áp lực của cuộc sống thường nhật khi tham gia vào mô hình du lịch VietHarvest AgriTour tại Giang Biên.
Mô hình du lịch xanh
VietHarvest AgriTour, một dự án cộng đồng do VietED thực hiện với sự tài trợ từ Quỹ châu Á và Quỹ GSRD, được triển khai từ tháng 9/2022 và hiện đã thu hút 18 hộ dân ở Giang Biên tham gia. Ba sản phẩm du lịch chính được thiết kế dựa trên điều kiện tự nhiên và văn hóa của khu vực bao gồm: tour "Một ngày làm nông dân", "Học kỳ nông nghiệp", và "Sống xanh-Sống lành". Những tour này mang đến trải nghiệm phong phú như nhổ cỏ, gieo trồng, thu hoạch rau, chế biến món ăn truyền thống, học về dinh dưỡng, và tham gia các hoạt động xanh.
Thúc đẩy du lịch nông nghiệp
Ông Nguyễn Trí Thanh, chuyên gia về biến đổi khí hậu và môi trường của Quỹ châu Á, cho biết, dự án đã dành nhiều năm nghiên cứu và gắn bó với nông dân Giang Biên. Giai đoạn tiếp theo của dự án nhằm đa dạng hóa nguồn sinh kế cho người dân thông qua phát triển du lịch nông nghiệp. Để đạt được sự bền vững, dự án đã tập huấn, đào tạo nông dân qua các mô phỏng và trải nghiệm thực tế, đồng thời kết nối với công ty du lịch để đưa sản phẩm tới du khách.
Tương lai của du lịch nông nghiệp
Du lịch nông nghiệp và nông thôn đang phát triển mạnh mẽ trên cả nước, góp phần vào Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030. Những tour du lịch cộng đồng như ngắm ruộng bậc thang ở Tây Bắc, tham quan làng cổ Ðường Lâm, trải nghiệm công việc nhà nông ở Hội An, du lịch canh nông ở Ðà Lạt, và du lịch miệt vườn vùng đồng bằng sông Cửu Long không chỉ mang lại sinh kế bền vững mà còn bảo tồn và phát huy giá trị sinh thái và văn hóa địa phương.
Tuy nhiên, du lịch nông nghiệp ở nhiều nơi còn phát triển tự phát và thiếu sáng tạo, gây khó khăn trong việc thu hút du khách và kết nối với các bên liên quan. Việc nâng cao nhận thức và kỹ năng làm du lịch của người dân là yếu tố then chốt để phát triển mô hình này một cách bền vững.
Theo dự báo của Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO), du lịch nông nghiệp và nông thôn sẽ tăng trưởng mạnh trong thời gian tới, với doanh thu dự kiến khoảng 30 tỷ USD vào năm 2030. Nếu biết tận dụng lợi thế vốn có, du lịch nông nghiệp Việt Nam chắc chắn sẽ trở thành "mỏ vàng" của nền kinh tế xanh quốc gia. Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, nhằm nâng cao chất lượng đời sống người dân nông thôn và thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển theo hướng bền vững.
