Mặc dù năm 2025 là một trong những năm ngành nông nghiệp chịu tác động thiên tai nặng nề nhất trong thập niên qua, kết quả đạt được vẫn cho thấy sức bật mạnh mẽ của toàn ngành, khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế và năng lực phục hồi đáng chú ý.
Ảnh minh hoạ xuất khẩu nông lâm thuỷ sản vẫn tăng trưởng mạnh trong năm 2025. Nguồn: Internet.
Thiên tai khốc liệt, thiệt hại lớn nhưng sản xuất phục hồi nhanh
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, thiên tai trong năm 2025 diễn biến cực đoan, gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng. Tính đến thời điểm hiện tại, thiên tai đã khiến 419 người thiệt mạng, gây tổn thất kinh tế ước khoảng 97.000 tỷ đồng. Riêng bão Yagi – một trong những cơn bão lớn nhất đổ bộ năm nay – đã gây thiệt hại trên 8.000 tỷ đồng.
Những con số trên cho thấy mức độ ảnh hưởng rất lớn đối với nông nghiệp, bởi đây là ngành chịu tác động trực tiếp từ thời tiết. Ngập úng, sạt lở, thiệt hại thủy sản, mất mùa cục bộ… đe dọa đứt gãy chuỗi sản xuất – tiêu thụ.
Trước tình hình này, Bộ NN&MT đã triển khai đồng bộ các giải pháp từ sớm. Lãnh đạo Bộ trực tiếp xuống các vùng bị ảnh hưởng để chỉ đạo khôi phục sản xuất, vệ sinh đồng ruộng, chuồng trại, chuẩn bị nguồn giống cây trồng – vật nuôi phù hợp. Bộ cũng liên tục đánh giá hiện trạng, cập nhật diễn biến thời tiết để chỉ đạo kịp thời.
Đáng chú ý, ngành đã chủ động xây dựng kịch bản tăng trưởng cho quý I/2026, nhằm bảo đảm nhịp sản xuất không bị gián đoạn ngay cả trong giai đoạn cao điểm thời tiết bất lợi sau Tết Nguyên đán. Việc chuẩn bị sớm cho năm tiếp theo cho thấy tinh thần chủ động và quyết liệt của ngành trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khó lường.
Bên cạnh đó, nguồn lực hỗ trợ từ quốc tế và doanh nghiệp trong nước đã góp phần quan trọng vào quá trình phục hồi. Các quốc gia, tổ chức quốc tế đã viện trợ vật tư, thiết bị và tài chính trị giá hơn 21 triệu USD. Doanh nghiệp, hội đoàn trong nước hỗ trợ thêm hơn 50 tỷ đồng, cung cấp giống cây trồng, vật tư, vaccine, hóa chất; riêng thủy sản được hỗ trợ gần 1 tỷ con giống. Nguồn lực này giúp các địa phương nhanh chóng tái sản xuất, ổn định nguồn cung cho thị trường nội địa và xuất khẩu.
Nhiều nhóm sản phẩm đạt kết quả tích cực, tạo nền tảng cho xuất khẩu bứt phá
Dù đối mặt thách thức lớn, các lĩnh vực trồng trọt – chăn nuôi – thủy sản – lâm nghiệp đều ghi nhận kết quả tích cực trong 11 tháng năm 2025, tạo nền tảng quan trọng để ngành nông nghiệp có thể cán mốc xuất khẩu 70 tỷ USD.
Lúa gạo - Sản lượng cao bất chấp ảnh hưởng thời tiết: Đến hết tháng 11, sản lượng lúa đã đạt 42,56 triệu tấn và dự kiến cả năm sẽ vượt 43 triệu tấn. Nếu không có bão, sản lượng có thể đạt 43,7 triệu tấn — mức tăng trưởng cho thấy sức chống chịu tốt của hệ thống canh tác và sản xuất lúa gạo Việt Nam.
Nguồn cung ổn định giúp Việt Nam tiếp tục duy trì vị thế là một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đóng góp quan trọng vào thặng dư thương mại nông nghiệp.
Thủy sản - Vững vàng trong khó khăn: Thủy sản — lĩnh vực chịu thiệt hại nặng nề từ bão và xâm nhập mặn — vẫn ghi nhận sản lượng đáng khích lệ: 9,05 triệu tấn. Nếu thời tiết thuận lợi, con số này dự kiến đạt 9,7 – 9,8 triệu tấn. Dù không đạt kế hoạch ban đầu, ngành thủy sản vẫn có khả năng vượt sản lượng năm 2024.
Các doanh nghiệp thủy sản cũng đã nhanh chóng khôi phục vùng nuôi, tăng tốc sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường dịp cuối năm, đặc biệt là các thị trường lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc.
Chăn nuôi: Giữ nhịp tăng trưởng ổn định: Ngành chăn nuôi duy trì tăng trưởng 2,8%, với đàn lợn đạt 31 triệu con và đàn gia cầm đạt 584 triệu con. Mặc dù giá đầu vào biến động, dịch bệnh phức tạp, ngành vẫn giữ được tốc độ tăng trưởng ổn định nhờ đẩy mạnh kiểm soát dịch bệnh, tăng cường chăn nuôi theo quy trình an toàn sinh học và mở rộng thị trường xuất khẩu thịt, sản phẩm chăn nuôi chế biến.
Lâm nghiệp: Giữ ổn định nguồn cung: Sản lượng gỗ rừng trồng đạt xấp xỉ 31 triệu m³. Ngành gỗ và sản phẩm gỗ — vốn chịu áp lực từ tồn kho và biến động thị trường thế giới — vẫn duy trì được mức sản xuất ổn định, góp phần vào kim ngạch xuất khẩu chung của ngành nông nghiệp.
Xuất khẩu - Điểm sáng nổi bật: Trong 11 tháng, xuất khẩu nông – lâm – thủy sản đạt 64 tỷ USD, tăng mạnh so với năm trước. Thặng dư thương mại đạt 19,55 tỷ USD — mức cao cho thấy giá trị gia tăng của các mặt hàng xuất khẩu ngày càng lớn.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng với mức tăng trưởng hiện tại, ngành hoàn toàn có thể đạt 70 tỷ USD trong năm 2025 nếu duy trì đà tăng tốc trong tháng 12.
Động lực cho giai đoạn 2026 trở đi: Mục tiêu 70 tỷ USD không chỉ là thước đo về kim ngạch mà còn là minh chứng cho sự bền bỉ, khả năng thích ứng và chiến lược điều hành hiệu quả trong bối cảnh thiên tai và rủi ro thị trường.
Theo lãnh đạo Bộ NN&MT, các địa phương ít bị ảnh hưởng bởi thiên tai đang duy trì tốc độ sản xuất ổn định và có thể tăng tốc trong tháng cuối năm. Trong khi đó, các tỉnh thiệt hại nặng đang được hỗ trợ khôi phục nhanh nhờ chính sách giảm lãi suất theo Nghị định 09/2025/NĐ-CP và Nghị quyết 380/NQ-CP của Chính phủ.
Việc toàn ngành giữ vững đà tăng trưởng trong bối cảnh khó khăn có ý nghĩa lớn với mục tiêu dài hạn. Nếu vượt mốc 70 tỷ USD, nông nghiệp sẽ có cơ sở để bước vào năm 2026 với tâm thế mới, tạo đà cho các mục tiêu tái cơ cấu ngành, thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển nông nghiệp xanh và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Ba yếu tố then chốt giúp ngành nông nghiệp bứt phá
Thứ nhất, chủ động ứng phó và xây dựng kịch bản dài hạn: Việc chuẩn bị kịch bản ngay cho quý I/2026 thể hiện tư duy điều hành linh hoạt, không để bị động trước diễn biến thời tiết cực đoan.
Thứ hai, sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống: Từ bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp đến người dân, mọi nguồn lực được huy động để bảo đảm sản xuất không bị “đứt gãy”.
Thứ ba, tăng trưởng dựa trên chất lượng: Thặng dư thương mại cao cho thấy giá trị nông sản ngày càng được nâng lên nhờ chế biến sâu, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường khó tính.
Bất chấp thiên tai và thách thức, nông nghiệp Việt Nam năm 2025 vẫn cho thấy sức sống mạnh mẽ và vai trò trụ đỡ của nền kinh tế. Với những kết quả đạt được và nỗ lực đang triển khai, ngành có cơ sở vững chắc để hướng tới mục tiêu 70 tỷ USD xuất khẩu, tạo tiền đề quan trọng cho năm 2026 và những năm tiếp theo.
V.X.B - N.T.D
